Meerijden met de politie van Miami voor onderzoek naar veiligheid

Een jaar geleden zat ik in heet Miami, waar de airconditioning van de politieauto’s op volle toeren draaide. Ik was hier om te onderzoeken hoe en wanneer mensen zich veilig voelen. Dit deed ik door mee te gaan met de politie, op stap te gaan met lokale beveiligers en op bezoek bij bewoners van verschillende buurten.

17 mei 2016

Het wordt in de stad erg vochtig en warm. Misschien ben ik daarom als enige dit jaar blij met de Nederlandse zomers die we hier kennen. Voordat ik aan mijn promotie onderzoek begon was ik nog nooit in Miami geweest en nu ken ik de weg beter dan in Amsterdam. Ik herinnerde me Miami eigenlijk alleen uit populaire media, zoals Miami Vice, CSI:MIAMI, en het computer spel Grand Theft Auto. En natuurlijk het nummer van Will Smith.

Al is de tijd voorbij gevlogen, ik weet nog goed hoe het was om daar voor het eerst aan te komen. Toen het vliegtuig daalde keek ik uit over de stad die ik ging ontdekken. Helaas moest ik eerst vier uur lang wachten op het vliegveld in een aparte kamer voor ‘extra controles’. In deze ruimte zaten vooral Spaans sprekende mensen en kreeg ik alvast een eerste indruk van de beveiligers van de stad. Gelukkig was mijn huisgenoot een stuk vriendelijker dan de beveiliging. Via internet had ik een kamer gevonden in een huis van een stel van mijn leeftijd. Niet wetende dat mijn huisgenoot, Olaf, zelf ook een belangrijke rol in mijn onderzoek ging spelen viel ik die avond gelijk in slaap in mijn nieuwe thuis.

Thijs Jeursen bij een auto van de politie in Miami
Thijs Jeursen

Tijdens mijn veldwerkperiode in Miami ben ik meegegaan met de politie, particuliere bewakers, en buurtbewoners. Simpel gezegd gaat mijn onderzoek over de privatisering van veiligheid. Vanuit traditioneel oogpunt is de politie de enige geaccepteerde vorm van veiligheid voorziening. Maar over de hele wereld spelen steeds meer andere partijen een actieve rol in de veiligheid. Dit zijn bijvoorbeeld bedrijven, zoals G4S, of een uitsmijter. Misschien heb je G4S wel eens zien staan bij de trein, later op de avond. Soms zijn het lokale groepen die ‘het recht in eigen hand’ nemen. Zoals vigilante groepen, of zelfs Batman. Ik onderzoek wat het betekent dat de politie niet meer de enige partij is (of eigenlijk nooit is geweest) bij de totstandkoming van veiligheid. Wat als ik mijn eigen bedrijf kan inhuren om mij, of mijn buurt, te beschermen? Wat betekent dit voor mensen die dit niet kunnen? En wie is er dan verantwoordelijk voor veiligheid?

Thijs Jeursen ging samen met de politie op stap in Miami. De politie gaat met bewoners in gesprek en deelt flyers uit nadat een tienjarige jongen vlakbij zijn huis op straat is doodgeschoten. Ze praten over wat buurtbewoners qua veiligheid verwachten en hoe ze tegen de verantwoordelijkheid van veiligheid aankijken. Ook ging Thijs Jeursen samen met de politie op zoek naar informatie die naar de dader zou leiden.
Thijs Jeursen

De Shotgun

Met die onderzoeksvragen vloog ik vervolgens naar Miami toe. In die stad leerde en zag ik hoe de plaatselijke politie dacht over hun eigen rol en wat veiligheid is. Maar juist ook onveiligheid, en wat dat betekent. Ik kon al snel mee met een agent van de Miami Beach Police Department. De eerste keer reden we al snel met alarmlichten en sirenes achter een gestolen auto aan. Het was vrijdagnacht en het leek net of ik in een politie serie of film terecht was gekomen. Ik hield me goed vast terwijl de agent het gaspedaal helemaal intrapte. Samen met andere agenten reden we de witte auto uiteindelijk klem en alle agenten sprongen uit hun auto met hun wapen getrokken, gericht op de vier inzittenden.

Ik was nooit echt bang, zoals ik ook in het filmpje vertel, maar ik was me er wel altijd bewust van dat een schietpartij niet onvermijdelijk was. Het wapenbezit in Amerika is wellicht een extreme vorm van de privatisering van veiligheid. Het stelt een individu in staat agressief te reageren als er een dreiging heerst. Zo wordt de politie bijvoorbeeld al gebeld als er gewoon een groepje jongeren in het park aan het skaten is. Tegelijkertijd is het voor veel burgers mogelijk om een wapen in huis te halen en hopelijk een stukje zekerheid en veiligheid. Waar de politie nog simpele taken in de publieke ruimte kan uitvoeren, is haar rol niet meer zo vanzelfsprekend als het aankomt op persoonlijkere en serieuzere dreiging.

Na een paar dagen liet mijn huisgenoot Olaf mij zijn eigen shotgun zien. Het lag in een kartonnen doos onder zijn bed. Hij voelde zich niet helemaal veilig in zijn buurt. Het wapen moest hem en zijn vriendin beschermen. Ook hadden we een alarm systeem met code en camera’s geïnstalleerd. Dit laat duidelijk de relevantie van mijn onderzoek zien. Wat zijn nou precies de rechten en verantwoordelijkheden als het aankomt op veiligheid? Wie doet wat als veiligheid steeds meer geprivatiseerd wordt en een individuele aangelegenheid wordt?

Veiligheid

In Miami is een grote hoeveelheid mensen actief in de veiligheidssector en zijn er oplopende spanningen tussen (Amerikaanse) politie agenten en buurtbewoners. Het zijn de ingrediënten van mijn onderzoek. Het maakt het ingewikkeld, maar tegelijkertijd recent en relevant. Ik wil laten zien wat er precies gebeurt met de rol van de burger, met name haar rechten en verantwoordelijkheid, in deze mix.

Een herdenking van de moord op een tienjarige jongen in Miami die werd doodgeschoten voor zijn huis.Thijs Jeursen

Dit soort vraagstukken zien we niet alleen in Miami, of Amerika. Ook in Nederland zijn we hier constant mee bezig. Zo ontstaat in het publieke debat de vraag wat de burger zelf moet doen in het kader van terroristische dreigingen. Hoe graag sommige politici het ook willen, het is onmogelijk voor de politie om overal tegelijk aanwezig te zijn. Bovendien is de politie niet voor iedereen synoniem voor veiligheid. Zo is het geweld dat door de politie gebruikt wordt en de invloed en uitwerking van racisme van grote invloed in mijn onderzoek.

Ik ben alweer ruimschoots een half jaar terug in Amsterdam en zit momenteel middenin mijn eerste (van de drie) belangrijkste hoofdstukken van mijn proefschrift. Een hele andere werkwijze en omgeving, wat het soms niet altijd makkelijk maakt, maar wel spannend en levendig. In mijn blogs wil ik jullie meenemen naar Miami, maar ook vertellen over het schrijven van mijn proefschrift. Ik neem jullie dus mee op reis van Amsterdam naar Miami, van mijn bureau waar ik aan mijn promotie werk tot de politiewagens van Miami en de wapens van mijn vrienden ter plaatse.