Naar de content
Faces of Science
Faces of Science

Kleine soldaten in de strijd tegen klimaatverandering

Vaccines at Sanofi via Flickr CC BY-NC-ND 2.0

Nu klimaatverandering steeds erger wordt, zoeken wetenschappers naar oplossingen om het tegen te gaan. Bacteriën helpen in de strijd tegen klimaatverandering met hun veelzijdigheid.

Ziektes en vuil. Daar denk je waarschijnlijk aan bij het woord bacteriën. Maar wist je dat je bacteriën ook goed kunt gebruiken, bijvoorbeeld om klimaatverandering tegen te gaan? Daar zijn wetenschappers nu druk mee bezig.

Vaccines at Sanofi via Flickr CC BY-NC-ND 2.0

CO2 als voedsel

Veel bacteriën gebruiken koolstofdioxide (CO2), het belangrijkste broeikasgas dat we uitstoten, in plaats van suikers als voedsel. Veel van deze CO2-etende bacteriën leven in de aarde of in de oceaan. Sommige gebruiken zelfs zonnestralen als energiebron om dit te doen, precies zoals planten! Onderzoekers puzzelen met het DNA van bacteriën zodat ze CO2 sneller kunnen eten. Ze proberen zelfs bacteriën te ‘overtuigen’ om CO2 te eten (lees er hier meer over). Wat doen bacteriën eigenlijk met de opgegeten CO2? Ze zetten het bijvoorbeeld om naar waardevolle chemicaliën, die momenteel worden geproduceerd van fossiele brandstoffen.

Lachgas en methaan als energiebron voor bacteriën

Bacteriën kunnen zo ongeveer alles wat je maar bedenkt. Zo ademen sommige bacteriën in plaats van zuurstof, lachgas (N2O) en methaan (CH4). Beide zijn sterke broeikasgassen, dus het zou gunstig zijn om deze bacteriën zo ver te krijgen dat ze meer gaan ademen. Een andere idee is om de hoeveelheid van deze bacteriën in de grond, waar ze natuurlijk leven, te verhogen. Je voegt ze dan handmatig toe of zorgt ervoor dat ze het er meer naar hun zin hebben.

Plastic eten

Dat eten enkele bacteriën namelijk ook! Deze bacteriën laten enzymen vrij om het plastic in kleinere stukjes af te breken die ze vervolgens de cel in kunnen nemen en verteren. Is dit een wonderbaarlijke oplossing voor het plasticprobleem? Helaas niet. Deze bacteriën zijn zo traag dat grote toepassingen nog niet mogelijk zijn. Wil je hier meer over weten? Lees dan de publicaties van Ines en Lotte.

Biobrandstoffen poepen

Bacteriën zijn niet alleen goed in het eten en ademen van allerlei middelen, ze kunnen ook van alles poepen! Bacteriën maken voor ons bruikbare stoffen zoals yoghurt en azijn, maar ook biobrandstoffen. Wetenschappelijke groepen in de hele wereld proberen het DNA van bacteriën te verbeteren zodat ze efficiënter zijn in het aanmaken van brandstoffen. Oftewel: ze proberen ervoor te zorgen dat bacteriën meer gaan poepen! Om twee vliegen in een klap te slaan, kunnen sommige bacteriën zelfs biobrandstof van CO2 maken (lees hier verder). Naast bacteriën zijn microalgen hier ook goed in! Er zijn tegenwoordig verschillende bedrijven die microalgen kweken om brandstoffen te produceren.

Photobioreactor gebruikt voor het kweken van microalgen.

By IGV Biotech - Own work, CC BY-SA 3.0 via wikimedia commons

Plastic maken

Bacteriën kunnen ons ook helpen met het maken van plastic, waardoor we minder fossiele brandstof nodig hebben en minder CO2 uitstoten (zie bijvoorbeeld dit artikel van museum Micropia, leuk voor een daguitje!). Bacteriën maken zelfs plastic vanuit afval, waar we anders toch niks aan hebben! Het plastic dat ze maken is meestal ook biologisch afbreekbaar. Dit heeft zijn voor- en nadelen. Biologisch afbreekbaar plastic moet je normaal gesproken op de juiste manier verzamelen en verwerken voor een goede biologische afbraak.

Dergelijke voorzieningen zijn op de meeste plaatsen niet beschikbaar, vooral door de hoge kosten. Bovendien zijn de eigenschappen en korte levensduur van de meeste biologisch afbreekbare plastics niet geschikt voor alle toepassingen. Vooralsnog is bioplastic niet in staat om alle problemen op te lossen, maar ze worden steeds vaker gebruikt. Hopelijk helpen bacteriën wetenschappers, bedrijven en beleidsmakers zo in hun strijd tegen klimaatverandering.

ReactiesReageer