Is babypraat universeel?

Babypraat komt over de hele wereld voor. Van Amsterdam tot Zimbabwe brabbelen we tegen baby’s. Face of Science Sarai Keestra legt uit hoe dat zit.

12 september 2022

“Wát bén jíj een cuuuutiebootie!” Misschien is het je wel eens opgevallen, maar we veranderen vaak van toon als wij met baby’s praten. We leggen meer nadruk op individuele woorden en praten met meer melodie en een hogere stem. Uit nieuw onderzoek in het vakblad Nature Human Behaviour blijkt dat babypraat niet alleen in Nederland of Europa voorkomt, maar ook in verschillende culturen van nomadische herders in Ethiopië tot in het stedelijke Peking. Faces of Science Sarai Keestra werkte mee aan het onderzoek door geluidsopnames te maken bij de Mbendjele jager-verzamelaars in Congo en legt uit wat dit onderzoek betekent.

Is babypraat universeel? Meer dan veertig wetenschappers verzamelden 1,615 geluidsopnamen in 21 verschillende culturen van 410 volwassenen die tegen kleine kinderen spraken of zongen. In 18 verschillende talen vroegen de wetenschappers specifiek hoe ouders zouden zingen of praten tegen een kind dat huilerig was (“fussy” in het Engels). Daarnaast vroegen ze ook een lied voor volwassenen te zingen en een verhaal aan een volwassene te vertellen. Bij 90% van de opnames was de baby of het kleine kind ook zelf aanwezig. Daaruit knipten onderzoekers geluidsfragmenten. Die kun je beluisteren op een speciale website of downloaden vanuit een onlinedatabase. Kun jij horen of er voor een kind of volwassene wordt gezongen?

Troostende liedjes

Toen de opnames klaar waren, werden ze geanalyseerd met behulp van een ‘machine learning model’, een soort computermodel dat ‘ziet’ of volwassenen hun stem veranderen als ze spreken of zingen voor kleine kinderen. Hierbij keek het model naar gedeelde eigenschappen in de opnames van verschillende culturen, zoals ritme en toonhoogte van de geluiden, gericht op kinderen. Het model ontdekte dat de mediane toonhoogte hoger was als volwassenen met kinderen spraken versus volwassene. Ook was er meer contrast. De toonhoogte veranderde niet per se tijdens het zingen voor kinderen. Aan de andere kant waren de troostende liedjes voor kinderen juist meer ingetogen en was er een lagere intensiteit en toonhoogteverschil dan in liederen voor volwassenen.

Vervolgens luisterden 51,065 mensen online via een website naar de geluidsopnames en gaven aan of ze dachten dat de volwassenen tegen kinderen of volwassenen spraken of voor hen zongen. Deze proefpersonen kwamen uit 187 landen en spraken samen 199 verschillende talen (sommige mensen waren namelijk tweetalig). Wat blijkt: proefpersonen konden raden of de klanken gericht waren tegen kinderen of volwassenen, ook al spraken ze niet dezelfde taal als op de opname en kwamen ze uit een andere cultuur en een totaal andere plek op de aarde.

Universele babypraat

Uit dit onderzoek blijkt dat er bepaalde overeenkomsten bestaan tussen de manier waarop volwassen klanken voortbrengen die op kinderen zijn gericht en dat we dat ook waarnemen, ongeacht cultuur en geografische locatie. De hogere toon en de variabiliteit van de intonatie waarmee volwassenen tegen kleine kinderen spreken en het duidelijke ritme, helpt kinderen mogelijk bij het leren van taal in de eerste levensjaren. Hoewel er natuurlijk een enorme diversiteit is in de liedjes en talen tussen verschillende culturen en volkeren, lijken de universaliteit van bepaalde eigenschappen van babypraat en kinderliedjes deel te zijn van onze gedeelde menselijke biologie.

Een Mbendjele-vrouw en een baby in Ndjoki, Congo-Brazzaville in 2018
Sarai Keestra voor NEMO Kennislink

Zelf uitproberen? Doe dan mee aan de peiling hieronder. Ik maakte twee geluidsfragmenten van Mbendjele jager-verzamelaars in Congo. Weet jij of de volwassene tegen een baby of tegen een andere volwassene praat?

Poll

Spreekt de volwassene tegen een kind of een volwassene?

Wil je zelf ook meedoen met een experiment van The Music Lab? Via deze website kun je verschillende spelletjes doen die bijdragen aan wetenschappelijk onderzoek! Dit spelletje gaat specifiek over hoe ouders en kinderen wereldmuziek interpreteren

Het geluidsfragment uit de peiling vind je ook terug in Hilton, C.B., Moser, C.J., Bertolo, M. et al. Acoustic regularities in infant-directed speech and song across cultures. Nat Hum Behav (2022).