Uit het hoogste punt van de vulkaan Kilauea op Hawaï, Pu’u O’o, stroomt via ondergrondse tunnels rechtstreeks lava de zee in. Het gevolg is dat aan de oostkant van de vulkaan in zee nieuw land ontstaat. De Amerikaanse Geological Survey’s Hawaïan Volcano Observatory (USGS) ho...

De computers van de toekomst zijn gemaakt van silicium-chips…maar misschien ook van DNA of kwantumdeeltjes!

Het raadsel van de ‘kanalen op Venus’ is opgelost. De negentiende eeuwse astronoom Lowell zag geen onbekende donkere vormen op Venus, zoals hij dacht, maar zijn eigen bloedvaten.

Een oude ster op 8500 lichtjaar afstand, W43a, besproeit de ruimte om zich heen met twee stralen waterdamp. Het merkwaardige fenomeen is ontdekt door een team onder leiding van Horishi Imai, dat waarnemingen deed met de VLBA, een Amerikaans netwerk van radiotelescopen. Imai verblijft nu op het...

Het opwekken van energie met behulp van windmolens is in Nederland alleen commercieel haalbaar als de overheid dat stimuleert met subsidie. De hoge investeringskosten die voor de bouw van windmolens noodzakelijk zijn, kunnen nog niet worden terugverdiend met de energieopbrengst van de molens a...

Sinds 1998 kun je het woord ‘teleportatie’ gebruiken zonder het over fantasy of science-fiction te hebben. Toen slaagden de Oostenrijkse Anton Zeilinger en zijn team erin één enkel lichtdeeltje een paar meter te teleporteren. Niet spectaculair genoeg? Het foton deed daar ook nog eens exact nul...

Een gebied van zo’n 2000 vierkante kilometer is afgelopen vrijdag, 14 juni, aan een ramp ontsnapt. Op een luttele 128.000 kilometer na heeft een asteroïde ter grootte van een voetbalveld de aarde gemist! Op die afstand, een derde van de afstand tot de maan, is het de asteroïde 2002MN gelukt om...

Langlopend onderzoek naar kunstmatige ogen begint vrucht af te werpen. Met een direct implantaat in de hersenen kunnen blinden en slechtzienden weer ‘beelden’ van de wereld om hen heen zien. Naast dit implantaat bestaan ook andere, minder ingrijpende oplossingen. Elk heeft zijn eigen voor- en ...

Na vele jaren van speculaties is het nu zeker: op de planeet Mars komen grote hoeveelheden ijs voor. Dat is ontdekt door de Amerikaanse ruimtesonde Odyssey, die sinds vorig jaar bezig is gegevens te verzamelen van de rode planeet. Het is de belangrijkste vondst die ooit op Mars is gedaan.

Als een studente aan de Harvard universiteit gelijk heeft, staat onze nakomelingen een prachtig schouwspel te wachten: een supernova in onze galactische achtertuin! Als ze geluk hebben, is het spektakel te zien als een plots opvlammende ster aan de hemel. Als ze pech hebben bestaat er een ‘goe...

Twee onderzoeksteams van de Ohio State University melden in het tijdschrift Science de vondst van een nieuw aminozuur. Het aantal bekende aminozuren komt hiermee te staan op 22. Deze vondst is voor de biologie een unieke gebeurtenis. Ze is te vergelijken is met het vinden van een nieuw element...

Op 28 april was Maryland (VS) het toneel van zware stormen. Naast hevige windstoten, hagel en slagregens brachten deze stormen ook twee tornado’s voort. Een van deze tornado’s is in de zwaarste categorie van de Fujita-schaal ingedeeld, een schaal die aangeeft hoe verwoestend een tornado ...

Samenwerken betekent coördineren. Die wijsheid kan iedereen die in een team werkt bevestigen. Voor parallelle supercomputers, het favoriete werktuig voor klimatologen, is dit een duidelijke ‘grens aan de groei’. NASA-wetenschappers hebben een creatieve methode gevonden om 10 keer zoveel rekenk...

Jazz muzikanten kunnen in de nabije toekomst misschien gebruik maken van vrije improvisatie software, gebaseerd op het gedrag van insectenzwermen.

Binnenkort zal bij het SETI-project (Search for Extraterrestrial Intelligence) in Berkeley (VS) het vijfonderdmiljoenste rekenresultaat van de wereldwijde pc-zoektocht naar buitenaards leven binnenkomen. Ondanks alle vrijwilligers die hebben meegedaan aan het doorrekenen van de grote hoeveelhe...

Met een nieuwe camera aan boord van de Hubble Space Telescope (HST) zien astronomen nu nóg verder dan voorheen. De eerste afbeeldingen voor het grote publiek zijn binnen, en geven al aan dat astronomen nog lang niet klaar zijn met het onderzoeken van het heelal.

Een neutrino heeft geen lading en trekt zich nauwelijks iets aan van andere materie. Volgens het Standaard Model zijn er drie soorten. Daarvan wordt er een, het elektron-neutrino, in overvloed in de zon geproduceerd. Sterrenkundigen en natuurkundigen kunnen deze spookachtige deeltjes detectere...

Het oudste zoogdier dat als voorouder van de mens wordt beschouwd is een kleine, op een huismuis lijkende diersoort met de naam Eomaia scansoria (vrij vertaald: oude moeder). Een zeer goed bewaard gebleven fossiel van dit diertje is onlangs gevonden in China. Vindplaats is de beroemde Yixian f...

Zwaartekracht, de kracht die ervoor zorgt dat alles op aarde naar beneden valt als je het loslaat, blijkt niet zo simpel als je misschien denkt. Wetenschappers hebben voor het eerst bewezen dat ook zwaartekracht voldoet aan de wetten van de quantummechanica.

In preventiefolders over AIDS staat dat deze ziekte, die veroorzaakt wordt door het human immunodeficiency virus (HIV) niet verspreid kan worden via insectenbeten. Nu beweren wetenschappers in het tijdschrift “Naturwissenschaften” van april 2002 dat HIV in Afrika wel degelijk overgebracht kan ...

De krabbenpopulatie van het Australische Christmas Island wordt bedreigd door ‘gekke’ gele mieren (Anoplolepis gracilipes). Volgens een woordvoerder van het Christmas Islands Park Australia is in de afgelopen jaren waarschijnlijk de helft van de krabbenpopulatie verorberd door dez...

Rijdend over de ‘route du soleil’ dwalen je gedachten af naar de witte stranden van Lloret de Mar. Helemaal vergeten om de malariaprofylaxe mee te nemen. Gelukkig dat de apotheek in Spanje ze ook verkoopt.

Sterrenkundigen hebben de flikkering van een röntgenbron aan de hemel opgehelderd. Die bestaat uit twee witte dwergen die op extreem kleine afstand om elkaar draaien en waarschijnlijk gravitatiegolven uitzenden.

Nu het weer wat verbetert, kan ook vanuit Nederland komeet Ikeya-Zhang worden waargenomen. De komeet bevindt zich aan de avondhemel en is kort na zonsondergang laag boven de westelijke horizon te zien.

In de oerwouden van Afrika en Zuid-Amerika houden zich ziekteverwekkers verborgen die ons voorstellingsvermogen te boven gaan. Als Virus X in de buurt is, kun je niet eens meer veilig ademhalen.

IJsblokken noch een dure koelinstallatie vormen de oplossing voor de verhitte vissen in het tropische mammoetaquarium van Artis. Zo’n zestig wiskundigen van de Studiegroep Wiskunde met de Industrie, die ieder jaar een week bij elkaar komen om oplossingen te bedenken voor moeilijke proble...

Envisat is de grootste, meest complexe kunstmaan die Europa ooit heeft gebouwd. Vanuit een baan op achthonderd kilometer hoogte gaat de satelliet gegevens leveren die moeten zorgen voor een betere bescherming van onze planeet.

Over het ontstaan van de eerste sterren in het heelal, 14 miljard jaar geleden, tasten astronomen nog steeds in het duister. Met de NASA/ESA Hubble-ruimtetelescoop hebben Nederlandse, Amerikaanse en Italiaanse astronomen nu eindelijk een tipje van de sluier opgelicht.

Het weer wordt voor een belangrijk deel bepaald door de eigenschappen van de lucht die wordt aangevoerd. Nu eens zitten we in lucht die boven zee flink wat vocht heeft opgepikt; dan weer stroomt lucht over Nederland uit die boven de ijsmassa’s van de noordpool of de besneeuwde Russische ...

Het vocht heeft een grote invloed op het ‘weer’ zoals wij dat ervaren. Zaken als zicht, bewolking, neerslag, temperatuur van de lucht en van voorwerpen worden er direct door bepaald. Afkoeling kan leiden tot mist of dauw, hetgeen in de winter kan leiden tot gladde wegen. In dit hoo...