De EU wil lidstaten de vrijheid geven genetisch gemodificeerde gewassen te weigeren. Hoe de regeling er precies gaat uitzien is nog onbekend. Half juli lanceert Brussel hiervoor een nieuw voorstel.

Vogels vormen in een zwerm geen willekeurig patroon, maar ordenen zich in een hiërarchische structuur. Dat ontdekten Hongaarse en Engelse wetenschappers door onderzoek aan duiven. Ze beschrijven hun bevindingen in Nature (8 april).

Onderzoeksfinanciers NWO en ZonMw investeren dertien miljoen euro in drie biomedische centra voor systeembiologie. Andere vakgebieden vielen af na kwaliteitstoetsing.

Achter de winterslaap gaan verbluffende mechanismen schuil. Niet alleen de winterslapers zijn hierbij gebaat; het biedt mogelijk ook toepassingen voor de mens.

Het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen leidt tot een forse afname van het aantal wilde planten- en diersoorten in akkerbouwgebieden. Dat blijkt uit een grootschalig onderzoek in acht Europese landen.

Biotechnologie is mondiaal in zo’n stroomversnelling geraakt dat ook Europese consumenten straks geen keuze meer hebben. Handhaven van de huidige regels zal vooral onze eigen positie verzwakken, aldus een recente analyse.

Bestaat er een boom van het leven? Niet alle biologen zijn ervan overtuigd. Sommigen zien door alle bossen heen nog wel een boom. Wel verspringen er regelmatig takken en de wortels kun je maar beter weglaten.

November 2009 was de op een na zachtste november sinds 1706, berichtte het KNMI op 30 november. De tweede helft van de maand was zelfs de warmste ooit.

Hersenonderzoekers willen neurobiologische inzichten gebruiken om crimineel gedrag te voorkomen en te behandelen. Critici houden hun hart vast: ‘We weten nog lang niet voor wie behandeling zinvol is.’

Buitenlandse media als de Sunday Times, de Guardian en de Telegraph stonden er bol van: Nederlandse onderzoekers slaagden erin varkensvlees voor consumptie te kweken in het lab.

Jaarlijks stelt de Visserijraad de vangstquota voor het komende jaar vast. Volgende maand is het weer zover. Zelden komen visquota overeen met wat de International Council for Exploration of the Sea (ICES) adviseert. Hoe nuttig is dit systeem en hoe werkt het in de praktijk?

Vlees is populair, maar de groeiende vraag naar vlees baart zorgen. Vooral de milieueffecten zijn alarmerend. Hoog tijd dat we wat gaan minderen, aldus experts.

Bijenvolken stierven dit jaar weer bij bosjes. Is het een samenspel van factoren dat de insecten de das omdoet, of is er toch één hoofdschuldige? Bionieuws duikt dieper in twee belangrijke bedreigingen voor de Apis mellifera.

Bacteriën vormen de basis voor het leven op aarde, vindt de gedreven Amerikaanse biologe Lynn Margulis (71). ‘In essentie is de hele charismatische megafauna niets anders dan bacteriële chimeren’.

Het is een arbitraire mijlpaal: het duizendste compleet gesequenste genoom is ‘af’. Na soorten verlegt de aandacht binnen het sequensen zich nu naar de complete genetische informatie in variëteiten en individuen.

Organismen die vlak onder het zee-ijs leven, zijn cruciaal voor het ecosysteem in Antarctica. Hun biologische productie is groter dan gedacht.

Homo’s zijn een ogenschijnlijk zinloze uitvinding van de natuur. Toch komen ze in significante aantallen voor en sterven ze niet uit. Waarom bestaan homo’s, en hoe verschillen ze van hun heteroseksuele soortgenoten?

Het verhaal van evolutie van de mens kun je beter vertellen zonder alle complexe namen en verwarrende stambomen, vindt paleoantropoloog Paul Storm. Hij heeft een betere kapstok gevonden: het gras-gehakt-model.

Vrijwel geen wetenschaps-gebied is onberoerd gebleven door Darwins gedachtegoed, betoogt filosoof Chris Buskes. Van evolutionaire psychologie tot taalwetenschap: evolutie is overal. Maar zelden worden evolutionaire verklaringen klakkeloos geaccepteerd.

Een van de meest onverwachte toepassingen van Darwins gedachtegoed is misschien wel die in de informatica. Van autodeurontwerp tot kijkoperatie: met variatie, selectie en reproductie zijn ook iet-biologische processen spectaculair te verbeteren.

Vervang organismen door organisaties, generaties door spin-offs en verklaar vervolgens succesvolle innovatie. De evolutietheorie past prima op de economische realiteit. Maar niet bij het economisch paradigma.

Voor artsen zijn eigenschappen ofwel genetisch, of ze ontstaan door invloed van de omgeving. Een tussenweg bestaat niet. Inzicht in de evolutionaire achtergronden van ziekten zou hun zeker baten.

Fotosynthese is terug als onderzoeksterrein. Kunstmatige bladeren, efficiëntere planten en algen die ethanol produceren moeten het energieprobleem oplossen. Een consortium van Nederlandse universiteiten lanceert een onderzoeksplan van 43 miljoen euro.

Mogelijk loopt een groot aantal mensen nog steeds rond met de chronische variant van de Q-koorts, na de grote uitbraak in Noord-Brabant in 2007. Lees in dit artikel hoe het ook al weer zat met de uitbraak en de bestrijding door middel van vaccinaties.

‘Vergeet niet uw zorgverzekeringspasje en DNA-chip mee te nemen.’ Science fiction, of gaan artsen hun patiënten individueel behandelen nu een gerichte genoomanalyse minder kost dan een retourtje New York? Voorlopig bestaat het medisch maatwerk vooral uit verdergaand selecteren van patiëntgroep...

Zilvermeeuwkuikens pikken op de rode stip van de oudersnavel. Leidse biologiestudenten deden wat Tinbergen eigenlijk had moeten doen. Het beroemde experiment blijkt te kloppen.

Met DNA-barcodes kunnen over tien jaar zelfs leken honderdduizenden soorten op naam brengen, hopen taxonomen. Maar daarvoor moeten eerst nog heel wat soorten hun code krijgen.

Met functionele MRI kunnen we in levende proefpersonen de hersenactiviteit volgen. De plaatjes zijn prachtig, maar zeggen weinig over het brein.

De Nobelprijs voor de knock-out muis beloont jarenlange inspanningen voor het maken van een belangrijk onderzoeksmodel. ‘Voorheen hadden we geen idee of een gen essentieel was of niet.’

De combinatie tilapia-tomaat of komkommer-meerval biedt nieuwe mogelijkheden voor besparingen en het sluiten van kringlopen.