Twee jaar lang hebben sterrenkundigen van de Internationale Astronomische Unie gezocht naar goede definities om de hemellichamen van ons zonnestelsel te classificeren. Dat was nodig geworden, omdat er nogal wat verwarring was ontstaan over de status van de planeet Pluto en de andere grote obje...
Morgen zal het niet gebeuren, en volgend jaar waarschijnlijk ook niet. Maar dát ie komt, is vrijwel zeker: de grote inslag van een planetoïde of komeet uit het heelal. Toch ligt niemand hier wakker van…alhoewel. Een klein groepje wetenschappers strijdt al jarenlang voor erkenning van het...
Op 11 april 1960 richtte de Amerikaanse sterrenkundige Frank Drake een kleine radiotelescoop op twee nabije sterren – Epsilon Eridani en Tau Ceti. Hij was bij die gelegenheid nu eens niet geïnteresseerd in de radiostraling van de sterren zelf. Drake’s doel was het opvangen van communicatiesign...
Op 27 november jl. maakten Amerikaanse sterrenkundigen bekend dat een atmosfeer hebben gevonden bij een exoplaneet – een planeet bij een andere ster. De unieke waarneming wordt een doorbraak genoemd: tot nog toe wist men van de bekende 76 exoplaneten niet veel meer dan hun massa en omlooptijd....
Orion is één van de bekendste sterrenbeelden. Voor leken trekt de opvallende zandlopervorm de aandacht. De Orionnevel vormt het hart van een stervormingsgebied dat ook bij beroepsastronomen in het middelpunt van de belangstelling staat. Recent onderzoek maakt nog duidelijker wat zich hier afsp...
Sterrenkundigen krijgen de beschikking over steeds geavanceerdere telescopen, waarmee verder en verder het heelal in kan worden gekeken. Toch kost het nog steeds veel moeite om de afstanden tot de verste melkwegstelsels te bepalen. Nog niet zo lang geleden was ons beeld van het heelal bijna zo...
Sterrenkundigen hebben een verre, kleine verzameling sterren opgespoord die mogelijk een van de ‘bouwstenen’ is waaruit de latere melkwegstelsels zijn ontstaan. De feitelijke ontdekking is gedaan met de Hubble-ruimtetelescoop en de Keck-telescoop op Hawaï, maar Moeder Natuur hielp daarbij een ...
Een wereld zonder straat- en gevelverlichting, mobiele telefoons en satelliettelevisie is natuurlijk nauwelijks denkbaar meer. Maar sterrenkundigen zijn daar in één opzicht helemaal niet blij mee: kunstlicht en aardse radiosignalen verstoren het zicht op het heelal.
Sterrenkundigen houden zich niet alleen bezig met het heden en verleden van het heelal, maar ook met de verre toekomst ervan. Nieuwe berekeningen laten zien dat er nooit een einde komt aan ruimte en tijd, maar dat het aanzien van het heelal wel aanmerkelijk saaier zal worden. Niet alleen zulle...
Sinds de oerknal dijt het heelal uit. Maar zal het dat ook eeuwig blijven doen? Of zal de uitdijing in de verre toekomst tot staan worden gebracht en overgaan in een instorting? Volgens recent onderzoek maken we een bijzondere fase in de geschiedenis van het heelal mee: de uitdijing van het he...
Vijfenzestig miljoen jaar geleden plofte een ongeveer tien kilometer grote planetoïde neer voor de kust van het huidige Mexico. Daar zijn wetenschappers het wel over eens. Maar wat waren de gevolgen van deze inslag? Om daar achter te komen, is een klein, maar diep gat geboord op 66 kilometer v...
Maar weinig hemelverschijnselen laten zich zo gemakkelijk bekijken als de ondergaande zon. Daarbij komt nog dat eigenlijk elke zonsondergang weer anders is. Vaak zakt de zon weg in een dikke wolkenlaag. Maar als je geluk hebt, is de lucht strakblauw en kun je de zon naar de horizon zien zakken...
Iedereen heeft tijdens een heldere sterrenavond wel eens een blik omhoog geworpen, en daarbij een van de belangrijkste eigenschappen van het heelal ontdekt: het is leeg, donker en zo op het oog vrijwel onveranderlijk. Maar helemaal leeg, donker en onveranderlijk is het heelal nu ook weer niet....
Veel beschrijvingen van ons zonnestelsel beperken zich tot de zon, de planeten en hun manen. Dat is niet geheel onbegrijpelijk: deze hemellichamen omvatten immers 99,99% van alle materie in het zonnestelsel. Maar er is nog een kleine fractie ándere materie – vaak aangeduid met de term restmate...
Als een appel van de boom losraakt, valt hij altijd recht naar beneden en nooit eens omhoog of schuin omlaag. Dat heeft een eenvoudige oorzaak: de zwaartekracht. Alles wat massa heeft – een boek, een planeet, een mens, noem maar op – heeft zwaartekracht. Anders gezegd: alle voorwerpen – groot ...