Een volledige ompoling van het aardmagneetveld, waarbij de magnetische noord- en zuidpool van plaats verwisselen, kan binnen een eeuw gepiept zijn. Dat beweerde een groep Italiaanse geologen althans, deze maand. Volgens Lennart de Groot, onderzoeker paleomagnetisme aan de Universiteit Utrecht,...
Hoe schadelijk lood in de bodem is voor de mens, hangt af van de bron van de looddeeltjes. Met name lood dat recent in het milieu terecht is gekomen, bijvoorbeeld uit kogels op schietterreinen, wordt makkelijk door het lichaam opgenomen.
Het plaatsen van windmolens op zee heeft geen enkel effect op de CO2-uitstoot, zei Annemiek Verrips van het Centraal Planbureau vorige week bij het NOS-journaal. Het zou komen door het zogenaamde ´waterbedeffect´. Maar klopt de redenering wel?
Professor Water en Zand noemt hij zichzelf: Maarten Kleinhans, die vandaag zijn oratie hield aan de Universiteit Utrecht. Over het nabootsen van rivieren met schaalmodellen en de noodzaak van creativiteit in de wetenschap.
Wie er graag een onwrikbare mening op na houdt, kan zich maar beter niet te veel in allerlei zaken verdiepen. Wel kan het vergaren van kennis zinvol zijn als je je beweringen wil onderbouwen. Of als je gewoon wil weten waar je het over hebt natuurlijk.
De hoeveelheid koolstofdioxide in de lucht brak in 2013 maar liefst twee records. Niet alleen bereikte de CO2-concentratie een recordhoogte, ook de het tempo waarmee het CO2-gehalte toenam was ongekend snel.
De dodo heeft op het vulkaaneiland Mauritius vele ontberingen doorstaan. De afgelopen 8000 jaar werd dit tropische eiland regelmatig door perioden van droogte geteisterd. Dat schrijft paleo-ecoloog Erik de Boer van de Universiteit van Amsterdam in het proefschrift waar hij aanstaande woensdag ...
Op de woestijnbodem van Death Valley liggen grote rotsblokken die af en toe een stuk over het zand verschuiven. Eindelijk is duidelijk hoe dit mogelijk is. Een dun laagje ijs en wat wind zetten de stenen in beweging.
Een stuk mensenkaak, in 2009 gevonden in Hoek van Holland, blijkt zo´n 9500 jaar oud te zijn. De kaak stamt daarmee uit de middensteentijd. Menselijke resten uit die periode zijn tamelijk zeldzaam in ons land – pas één keer eerder werd een kaak uit dit tijdperk in Nederland gevonden.
Drie nieuwe risicokaarten voor aardbevingen verschenen kort geleden vrij snel na elkaar. De kaarten geven aan welke gebieden het gevaarlijkst zijn, al kloppen de schattingen niet altijd.
De grootste vogel ooit gevonden zeilde als een deltavlieger door de lucht, schreef een Amerikaanse paleontoloog deze week in PNAS. Dit soort vogels vulde het gat dat was achtergelaten toen de vliegende reptielen het loodje legden, vertelt Bert Boekschoten van de Vrije Universiteit Ams...
De smalle zeestraten die de grote zeeën en oceanen met elkaar verbinden spelen een cruciale rol bij de verandering van het klimaat. Momenten waarop zulke doorgangen in het geologische verleden werden afgesloten of juist weer open gingen kwamen dikwijls overeen met het moment waarop een vrij pl...
De meest verwoestende aardbeving in Spanje van de afgelopen 130 jaar was die bij het dorpje Lorca, op 11 mei 2011. Dat deze beving zo desastreus uitpakte kwam door de wrijvingseigenschappen van de breuk, is onlangs vastgesteld. Deze zorgden ervoor dat de aardbeving zich snel naar het oppervlak...
Smeltend gesteente op 660 kilometer onder het aardoppervlak lijkt te duiden op de aanwezigheid van watermoleculen. Maar van oceanen in de diepe aarde, waar sommige media over berichten, is geen sprake.
Nederland krijgt steeds vaker te maken met extreme buien, hagel en onweer. Ook liggen langere periodes van droogte en meer hittegolven in het verschiet. Het zal minder vaak vriezen, en het tempo waarmee de zeespiegel stijgt gaat omhoog. Dat zijn een paar van de conclusies van het KNMI, dat maa...
Nederland krijgt in de toekomst extremer weer. Gerrit Hiemstra maakte het aanschouwelijk, door zijn publiek een gefingeerd weerbericht uit 2050 voor te schotelen.
De gletsjers van West-Antarctica die uitkomen in de Amundsen Zee verdwijnen in hoog tempo in zee. Het wegsmelten van deze ijsmassa´s lijkt bovendien een onomkeerbaar proces te zijn. Uiteindelijk kan dit een extra zeespiegelstijging opleveren van ongeveer 120 centimeter – al zal het nog w...
Door de zwaarste overstromingen sinds vijftig jaar staat Venetië voor 70 procent onder water. Aardwetenschapper Gilles Erkens vertelde over de gevaren van bodemdaling voor kuststeden.
Omdat de ene na de andere klimaattop mislukt, de Chinese economie en industrie in opmars zijn, en het CO2-gehalte in de atmosfeer dus gestaag blijft toenemen, denken sommige mensen dat het tijd wordt voor klimaatengineering: Het inzetten van technieken om het klimaat kunstmatig bij ...
De Nederlandse Antillen lagen ooit in de Stille Oceaan. Lydian Boschman van de Universiteit Utrecht reconstrueerde hoe deze eilanden in 130 miljoen jaar naar de Atlantische Oceaan reisden, en won met haar masterscriptie de Escherprijs.
Het zout in de bodem van Groningen lijkt de gevolgen van de aardbevingen veroorzaakt door de gaswinning te verzachten. Maar er is nog veel onzeker over de invloed van de bodemstructuur en de breuken in de regio.
Als in Engeland sprake is van ‘zeer zware’ luchtverontreiniging, heeft Nederland het nog steeds over ‘matige smog’. Vanwaar dat verschil in terminologie? En wat maakt het eigenlijk uit?
Een sterftegolf onder dodo´s aan de oostkust van Mauritius viel samen met de droogste periode van de afgelopen 8000 jaar, zo blijkt uit een klimaatreconstructie van dit vulkaaneiland in de Indische Oceaan. De klimaatgeschiedenis van Mauritius is een spiegel van de klimaatgeschiedenis van West-...
Zoet regenwater opslaan in een zoute bodem? Met een paar simpele trucjes lukt dat best, zeggen Nederlandse hydrologen. Een orchideeënkweker in Nootdorp nam de proef op de som.
Het oudste stukje korst op aarde is 4,4 miljard jaar geleden al gevormd, blijkt uit nieuwe ouderdomsmetingen aan een zirkoonkristal. Het betekent dat de aarde al snel na haar vorming flink was afgekoeld.
Het ontstaan van het leven was minder explosief dan werd gedacht. In 2014 schreef Marlies ter Voorde al over de ‘Cambrische explosie’ als evolutionair proces.
De ijsplaten rond het Antarctisch Schiereiland zijn in rap tempo aan het afbreken. Dit komt doordat de laag firn op de ijsplaten – een korrelige tussenvorm tussen sneeuw en ijs – steeds dunner wordt. Uiteindelijk zal hierdoor de zeespiegel stijgen. Dat schrijft een groep meteorologen van de Un...
Bij de laatste uitbarsting van de vulkaan Mount Gambier in Australië, zo´n 5000 jaar geleden, kwam genoeg as en lava vrij om 130.000 zwembaden te vullen. En dat zou zomaar weer kunnen gebeuren, zeggen onderzoekers uit Melbourne.
Bij de uitbarsting van een supervulkaan kan genoeg lava vrijkomen om heel Europa met een laag van ruim 3,4 meter dik te bedekken. Dat is één van de conclusies uit een studie die deze week in Nature Geoscience verscheen. Over het ontstaan van een supervulkaan.
Ideeën om met technische ingrepen de opwarming van het klimaat tegen te gaan zijn er genoeg. Maar moeten we dat wel willen? De argumenten die we af moeten wegen.