Na het lezen van Hasse Simonsdochter, mijn eerste Thea Beckman-boek, was ik verkocht… Het was dan ook een logische stap om – járen later – Geschiedenis te gaan studeren in Leiden. De verhalen over ‘gewone’ mensen heb ik altijd het meest intrigerend gevonden en daar schrijf ik het liefst over. Maar verder komen alle aspecten uit de Geesteswetenschappen aan bod.
Er is genoeg interessant wetenschappelijk onderzoek, maar hoe maak je dat toegankelijk en boeiend om te lezen voor iedereen? Bruggen slaan tussen die twee werelden en daardoor mensen enthousiast maken over geschiedenis is het leukste onderdeel van mijn werk. Dit doe ik dan ook met liefde! Niet alleen voor NEMO Kennislink maar ook als freelancer (De Lachende Cavalier).
Klimaatverandering is medeoorzaak van het ineenstorten van het Romeinse Rijk. De Romeinen zorgden voor een hoop luchtvervuiling en ontbossing, net als wij nu. Maar op de lange termijn had dat een stuk minder gevolgen.
De Denisova-mens, in de stamboom het zusje van de Neanderthaler, leefde op de Tibetaanse hoogvlakte. Dat blijkt uit een Pleistoceen menselijk kaakbot gevonden in een grot in het gebied. De vondst betekent dat deze voorouder van de Tibetanen al tegen grote hoogtes kon.
Dit jaar is het 350 jaar geleden dat Rembrandt overleed. In zijn eigen tijd raakte hij echter uit de gratie en stierf arm. Hij liet namelijk na wat zijn leerlingen wel deden: netwerken en zo de sociale ladder beklimmen.
Wat doe je als je een film maakt over de bekendste zeevaarder uit de Nederlandse geschiedenis? Schipperen tussen feit en fictie. In het geval van Michiel de Ruyter geeft dat niet, op wat uitzonderingen na. Het is terug te zien dat er historisch onderzoek is gedaan maar ook dat er keuzes gemaak...
De Verenigde Naties heeft 2015 uitgeroepen tot het Internationale Jaar van het Licht. In Nederland trapten we af op 15 januari in NEMO met een middag vol verlichtende sessies van wetenschappers en kunstenaars. Geheel volgens de doelstellingen van de VN, met licht als bindmiddel tussen wetensch...
Paus Franciscus wil met de bezem door de kerk: het geestelijke bestuursapparaat, de Curie, moet hervormd worden want ze lijdt volgens hem aan ‘spirituele Alzheimer’. Het magere applaus dat volgde, gaf mooi aan wat de aanwezige kardinalen hiervan vonden. Mij lijkt het wijs voor de p...
Eind 2014 kwam er een bijzonder boek uit, al was het maar vanwege de omvang: de enorme Bosatlas van het cultureel erfgoed telt 416 pagina’s. Drie jaar geleden was daar ook al de nog dikkere (576 pagina’s) Bosatlas van de geschiedenis van Nederland. Gelukkig geen m...
Met de Top 2000 voor de deur is het einde van het jaar echt in zicht. Veel muziekliefhebbers stemden op hun favoriete nummers en kijken reikhalzend uit naar dit legendarische muziekprogramma. Maar waarom? Popmuziek beïnvloedt ons humeur, roept herinneringen op, geeft steun… Arno van der Hoeven...
Ondanks dat de stad Carthago meerdere malen is verwoest en uiteindelijk in verval is geraakt, verloor zij niet haar reputatie. Een wereldstad, bevolkt door slinkse handelaren met een superieure oorlogsvloot. Gevreesd, bewonderd en van invloed op velen. Het komt allemaal terug in het nieuwe boe...
Een primeur. Voor het eerst in de geschiedenis heeft het Rijksmuseum van Oudheden een tentoonstelling over de antieke stad Carthago kunnen samenstellen. Het museum toont meer dan 300 voorwerpen, zowel uit hun eigen collectie als bruiklenen uit Tunesië en bekende Europese musea. Kennislink is e...
December is de ultieme feestmaand en daar horen cadeautjes én lekker lezen voor de open haard bij. Maar wat te geven of te lezen met de feestdagen? De redactie Geschiedenis, Taal & Cultuur van Kennislink tipt drie interessante wetenschappelijke boeken. Leuk voor in de zak of onder de boom!...
Ons cultureel erfgoed staat in de schijnwerpers. Niet alleen doen wetenschappers er veel onderzoek naar; iedereen heeft er wel een mening over. De discussie rond Zwarte Piet is hier een mooi voorbeeld van. Een echte Nederlandse traditie waar niet aan getoornd mag worden, of toch wel? Wetenscha...
Als de vijand je vader wordt…, de titel van een lezing over verzwegen nakomelingen van Nederlandse soldaten in Indië. Annegriet Wietsma hield deze ontroerende lezing in het kader van de Maand van de Geschiedenis met thema Vriend & Vijand. Kennislink voelde haar vervolgens grondig ...
Kunstschilder George Hendrik Breitner (1857-1923) had geen modderfiguur geslagen in een CSI-serie, zo nauwkeurig observeerde hij honderd jaar geleden locaties en taferelen. Met moord had het alleen niets te maken: Breitner legde juist het leven vast. Ter plekke maakte hij snelle schetsen en fo...
Social Media, Netflix, Xbox… er zijn tegenwoordig duizend-en-één manieren om jezelf te vermaken. Dat doen we massaal en het liefst achter de computer. Maar hoe kwamen onze voorouders de avond door, in een tijd zonder tv, tablet of wat dan ook met batterij of stekker? Onderzoekers naar po...
Porno iets van onze tijd? Vergeet het maar. Het was schunnigheid troef in vroegere tijden. Deze week verscheen hier een mooi voorbeeld van: het boek Vieze liedjes uit de 17e en 18e eeuw. Bijna honderd liedjes zijn geselecteerd en voorzien van zeer interessant commentaar op het sekslev...
Archeoloog Louwrens Hacquebord reisde de afgelopen twee weken met een supersnel patrouilleschip van de Koninklijke Marine naar het Noorse eiland Jan Mayen. Hier ontdekte hij nieuwe sporen van Nederlandse walvisvaarders uit de zeventiende eeuw. Zojuist weer in Den Helder aangekomen, spreekt hij...
De neanderthaler heeft zich een stuk minder lang staande weten te houden dan we dachten: ongeveer 40.000 jaar geleden stierven ze uit. De Homo sapiens verscheen echter ook eerder op het toneel, waardoor de twee wel duizenden jaren naast elkaar hebben geleefd in Europa. Dit blijkt uit ...
Volgens de officiële islamitische leer is de Koran rond 650 op schrift gesteld. Sommige Westerse islamologen zijn echter sceptisch over dit vroege jaartal en gaan uit van een geleidelijke opschriftstelling, pas vanaf de 9e eeuw. Recent onderzoek naar eeuwenoude Koranfragmenten op perkament en ...
In Oegstgeest is een unieke zilver-met-gouden schaal gevonden uit 600 na Christus. De vondst toont volgens Leidse archeoloog Jasper de Bruin aan dat bij Oegstgeest een internationale handelsnederzetting lag.
Het verhaal over een verdwenen leger van 50.000 man in de Egyptische woestijn klonk al onwaarschijnlijk, maar blijkt dat nu ook te zijn. De Perzen werden domweg verslagen in de zesde eeuw voor Christus. Dit enorme verlies werd verzwegen om de opstand van de rebellerende Egyptenaren niet verder...
Dat Nederlanders al in de Gouden Eeuw bekend stonden als een vrijgevig volk, is bekend. Maar waar kwam die gulheid vandaan? Uit recent onderzoek blijkt dat de druk van zowel stadsbestuur als dominee hier een belangrijke rol in speelde. Dus toch niet alleen uit de goedheid van de Nederlandse ha...
Corinne Hofman (1959) is één van de winnaars van de Spinozaprijs van dit jaar. Hofman is hoogleraar Archeologie van het Caribisch gebied aan de Universiteit Leiden. Zij combineert archeologie met andere disciplines om de Caribisch Indiaanse geschiedenis te herschrijven.
Het eindexamen Geschiedenis voor middelbare scholieren zit er weer aan te komen. Om jullie een handje te helpen zet Kennislink alle artikelen over de Nederlanden en de Republiek tussen 1477 en 1702 op een rijtje. Hierin vind je extra verdieping en uitleg over moeilijke onderwerpen uit het eind...
Sinds 1945 herdenken we jaarlijks de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. Al meer dan zeventig jaar is het op 4 mei om acht uur twee minuten stil maar de gedachte achter de stilte veranderde met de tijd. We herdenken niet langer alleen gesneuvelde verzetshelden maar houden de herinnering a...
De Romeinse overblijfselen van een fort bij Velsen vormen een onderdeel van het onderzoeksplan Odyssee. Archeologische opgravingen uit het verleden zijn niet altijd gedocumenteerd. Sterker nog, miljoenen archeologische vondsten liggen op de plank te verstoffen. De afgelopen jaren zijn 31 vindp...
Kunstenaars moesten zich tijdens de Tweede Wereldoorlog aanmelden bij de Kultuurkamer, een door de Duitsers opgezet instituut. Zonder inschrijving mochten ze niet in het openbaar exposeren. Joden mochten zich überhaupt niet inschrijven. Hoe keken Nederlanders na de oorlog naar deze samenwerkin...
Een geesteszieke keizer was geen uitzondering in het oude Rome. Voor de Week van de Klassieken laat Kennislink Gaius Suetonius Tranquillus aan het woord, biograaf van wel twaalf Romeinse keizers. Het is niet verwonderlijk dat zijn smeuïge verhalen al sinds de tweede eeuw als warme broodjes ove...
Na de Eerste Wereldoorlog was het voor Duitsland verboden om biologische wapens te ontwikkelen of te gebruiken. Hoewel Hitler achter dit verbod stond, deden nazi-wetenschappers in het geheim toch onderzoek naar insecten die ingezet konden worden als biologisch wapen.
De Franse kunstschilder Fernand Léger (1881-1955) was een van de beroemdste abstracte kunstenaars van zijn tijd. Zijn schilderijen hangen in bekende musea over heel de wereld. Het schilderij Contrast van vormen in de Peggy Guggenheim Collectie te Venetië, leek een onderdeel van de gel...
Wat is nu eigenlijk typisch Nederlands aan mode, ontworpen door Nederlandse ontwerpers? En is dat veranderlijk? Maaike Feitsma onderzoekt de identiteit van de Nederlandse mode door de jaren heen. De Amsterdam Fashion Week is een mooi moment om haar aan de tand te voelen.
Elk mens moet, maar in historische bronnen is weinig te vinden over het gevolg hiervan. Archeoloog en historica Roos van Oosten was benieuwd naar de afvalproblematiek en wijdde haar proefschrift aan de beerput, de voorloper van ons toilet.
Rond 1635 verging vlak bij Texel een groot schip. Het wrak zou pas in 1984 bij toeval ontdekt worden en in de jaren daarna doken onderwaterarcheologen het op. Wat voor verborgen geschiedenis ligt er allemaal onder het water? Woensdag om 19:20 gaan we wrakduiken in Nederland met De Kennis van N...
