Goed nieuws voor de Nederlandse ruimtevaart: de bouw van TROPOMI kan beginnen. Dit meetinstrument, dat al jaren in voorbereiding is, gaat vanaf een nieuwe ESA-satelliet de atmosfeer van de aarde bestuderen. De bouw van die satelliet is nu definitief bevestigd.
Om leven zoals dat op aarde mogelijk te maken zijn vier ingrediënten absoluut noodzakelijk: water, methaan, koolstofdioxide en zuurstof. Water en methaan zijn al eerder buiten ons zonnestelsel aangetroffen, en nu is in de atmosfeer van een Jupiter-achtige planeet ook koolstofdioxide gevonden.
Atoomkernen zijn zwaarder dan de som der delen. Dat komt door de kwantummechanische effecten die de natuur op het allerkleinste niveau beïnvloeden. Het gewicht van de kerndeeltjes, neutronen en protonen, kon al wel experimenteel gemeten worden, maar nog niet worden uitgerekend. Nu wel, dankzij...
Een flinterdun folie van nanobuisjes blijkt prima dienst te kunnen doen als luidspreker, dankzij het thermo-akoestisch effect. Door deze ontdekking van Chinese natuurkundigen zijn flexibele mini-speakers binnen handbereik.
Sinds 1933 weten we al dat minstens drie kwart van het heelal moet bestaan uit onzichtbare, onmeetbare donkere materie. Talloze wetenschappers hebben sindsdien theorieën losgelaten op het raadsel van de donkere massa en energie. Hoewel de aanwijzingen naar de oplossing zich opstapelen is er no...
23 oktober was een grote dag voor de Delftse raketbouwersvereniging DARE. Op het militaire oefenterrein in ’t Harde werden drie motoren getest voor de Stratos-raket, die begin volgend jaar het hoogterecord voor amateurraketten moet gaan breken. De motortest was het laatste grote ijkpunt voor d...
Een magnetisch schild dat een ruimteschip afschermt van gevaarlijke straling, zoals het aardmagnetisch veld dat doet voor de aarde. Dat klinkt als Star Trek, maar Britse en Portugese wetenschappers hebben nu aangetoond dat het met een redelijk klein veld te doen is. Een magnetisch schild kan r...
De Hubble Space Telescope doet het weer. Een paar dagen nadat de ruimtetelescoop een reparatie onderging, werd de Wide Field Planetary Camera 2 (WFPC2) gericht op een intrigerend paar door zwaartekracht wisselwerkende sterrenstelsels. Resultaat: een prachtige foto en zekerheid dat Hubble er we...
Infrageluid, tonen met zo’n lage frequentie dat het menselijk oor ze niet kan horen, wordt vaak geproduceerd door explosieve gebeurtenissen. Promovendus Läslo Evers onderzocht bij het KNMI hoe je infrageluid kunt meten, en hoe je de bron ervan kunt bepalen. Zo kan hij bijvoorbeeld bovengrondse...
Na al twee keer eerder te zijn uitgesteld, heeft ESA nu bekend gemaakt dat de lancering van zwaartekrachtsatelliet GOCE nog verder moet worden uitgesteld. Zeker tot februari 2009 blijft de zwaartekrachtverkenner nog aan de grond.
Een goede virusscanner, een actieve firewall en een goed wachtwoord blijken niet genoeg te zijn om je privacy op de computer te beschermen. Met een simpele antenne en het juiste computerprogramma blijkt het mogelijk om de tekst die je op een toetsenbord typt tot op twintig meter afstand af te ...
Het is een grote droom van de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA: mensen naar Mars sturen. Maar voordat er aan zo’n lange, omvangrijke ruimtereis kan worden begonnen, moeten er een aantal vragen worden beantwoord. Wat doet langdurige gewichtsloosheid met het menselijk lichaam? Zijn wij we...
Zo’n 13,7 miljard jaar geleden werd met een gigantische explosie, de Oerknal of ‘Big Bang’, ons heelal geboren. Negen miljard jaar later volgde er dicht bij huis een ‘Little Bang’, waaruit onze zon en zijn planeten zijn ontstaan. Althans, dat denken sterrenkundigen. Deze week werd een nieuwe c...
Radioactiviteit is overal om ons heen, en ontstaat als atomen instabiel zijn. Dat betekent dat het atoom zoveel energie nodig heeft om heel te blijven, dat het gunstiger is om in ‘kleine, stabielere atomen’ uiteen te vallen. Bij het verval van een radioactief atoom komt energie vrij in de vorm...
In het dagelijks leven lijkt tijd iets dat glad en continu verloopt. In de kwantummechanica, de tak van de natuurkunde die zich met het allerkleinste bezighoudt, bestaat tijd echter uit hele kleine eenheden, tikjes waarbinnen je geen tijdsverloop kunt definiëren. De directeur van het Amerikaan...
De Nobelprijs voor de Natuurkunde gaat dit jaar naar drie deeltjesfysici. De in Japan geboren Amerikaan Yoichiro Nambu ontvangt de helft van de prijs voor de ontdekking van het mechanisme achter spontane symmetriebreking in subatomaire deeltjes. De andere helft wordt gedeeld door de Japanners ...
Amerikaanse onderzoekers hebben een prototype gebouwd van een twee millimeter grote vloeibare lens, waarvan de brandpuntsafstand met hele kleine stroompjes kan worden veranderd. Het onderzoek belooft een doorbraak in de miniaturisering van lenzen.
De Phoenix-Marslander is deze week getuige geweest van een prachtig schouwspel. Witte vlokken dwarrelden uit de Marsiaanse wolken – sneeuw, van dezelfde soort als die wij kennen. Door de kou op de rode planeet bereiken de vlokken de grond waarschijnlijk niet.
Wetenschappers van de Amerikaanse Cornell University hebben een trommeltje gemaakt met een vlies dat één atoomlaag dik is. Het materiaal van het vlies, grafeen, is ongekend sterk, en houdt zelfs de lichtste gassen beter tegen dan bijvoorbeeld glas dat doet.
Door technische problemen zal de Large Hadron Collider (LHC) pas in het voorjaar van 2009 in bedrijf komen. Op 19 september 2008 is tijdens de voorbereidingen voor de eerste botsingen in de Large Hadron Collider (LHC) bij CERN een probleem opgetreden waardoor de versneller de komende maanden n...
Is onze aarde de enige bewoonbare planeet? Om die vraag te beantwoorden proberen sterrenkundigen zoveel mogelijk andere planeten te ontdekken en te bestuderen. De PRIMA-faciliteit op de Very Large Telescope in Chili makt het detecteren van planeten buiten ons zonnestelsel (zogenaamde exoplanet...
In een wolk interstellair gas is naftaleen aangetroffen. Naftaleen is een stof die wellicht betrokken was bij het ontstaan van leven op aarde. Door deze vondst wordt misschien meer duidelijk over wat er in de oersoep is gebeurd, en over de mogelijkheid van leven buiten de aarde.
De Formule 1 onder de kunstmanen wordt hij liefkozend genoemd: GOCE, de nieuwste satelliet van Europese ruimtevaartorganisatie ESA. GOCE zal het zwaartekrachtveld van de aarde nauwkeurig in kaart gaan brengen en is klaar voor lancering; het aftellen is begonnen.
Het instorten van de New Yorkse Twin Towers had dezelfde reden als het verzwakken van de wanden van een kernfusiereactor. Tot die conclusie kwamen materiaalonderzoekers van de United Kingdom Atomic Energy Agency (UKAEA). Het was al langer bekend dat de Twin Towers konden instorten doordat het ...
De telescoop is jarig. Het is precies 400 jaar geleden dat een Nederlandse brillenslijper een kijker bedacht om verre voorwerpen goed te kunnen bekijken. Dankzij Galilei’s ingeving om de kijker op de nachtelijke hemel te richten, weten we nu veel af van ons heelal. De telescoop was het b...
Euforie alom toen gisterenochtend, iets voor half elf, een bundel protonen zijn eerste rondjes door de Large Hadron Collider (LHC) maakte. De nieuwe deeltjesversneller van CERN, het Europese centrum voor kernonderzoek, is na ruim 10 jaar eindelijk af. Na jaren van denken, bouwen en investeren ...
Tien jaar, ruim zes miljard euro en meer dan vijfduizend wetenschappers uit 44 landen waren ervoor nodig. Met een omtrek van bijna 27 kilometer, is het er kouder dan in het heelal. En sinds afgelopen woensdag schieten er twee bundels protonen op 99,9999% van de lichtsnelheid doorheen. Een mons...
Dat ons Melkwegstelsel spiraalvormig is, is al heel lang bekend. Dat het ook symmetrisch is werd al lang gedacht, maar sommige delen van het sterrenstelsel zijn moeilijk te bestuderen. Amerikaanse wetenschappers hebben nu aangetoond dat de zogenaamde nabije-3-kiloparsec-arm, de spiraalarm die ...
Het regent veel en vaak in ons kikkerlandje. Meteorologen doen hun best om ons erop voor te bereiden, zodat we droog kunnen blijven. Toch komt een bui altijd ongelegen. Elders in de wereld zijn de problemen nog veel groter: van overstromingen tot maandenlange droogte. Moeten we daar gewoon maa...