Het Nederlands verandert snel, en volgens velen niet altijd ten goede. Hier en daar klinkt heimwee naar de strakke ABN-norm van zo’n vijftig jaar geleden. Toen was tenminste duidelijk hoe beschaafd taalgebruik moet klinken. Historisch taalkundige Joop van der Horst schetst de ontwikkeling van ...

Een zin als ‘Zij is niet durven gaan’ klinkt Vlamingen volstrekt normaal in de oren. Nederlanders niet, die zouden zeggen ‘Zij heeft niet durven gaan.’ Maar dat gaat veranderen volgens taalkundige Joop van der Horst. Wat gaat er schuil achter deze taalverandering?

Een eeuw geleden was ‘Zij is op hem verliefd’ heel gewoon. Tegenwoordig zouden we zeggen: ‘Zij is verliefd op hem.’ Kennelijk is er iets veranderd, zodat we een andere volgorde zijn gaan kiezen. Wat is er precies veranderd? En waarom gebeurde dat?

In vaste verbindingen als ‘met het oog op’ en ‘aan de hand van’ lijken de lidwoorden steeds vaker achterwege te worden gelaten. Wat kan hierachter zitten? En wat moeten we eraan doen: bombrieven sturen naar overtreders of de zaken op hun beloop laten?

De oude verledentijdsvorm ‘loeg’ werd ‘lachte’, maar ‘hijste’ werd juist ‘hees’. De Nederlandse werkwoorden blijken zich door de eeuwen heen voortdurend te bewegen tussen zwak en sterk. De toekomst van een werkwoord voorspellen is dan ook geen si...

Multatuli had het nog over “een tal van vrouwen” en “een tal van aanmerkingen”, maar in de loop van de twintigste eeuw schudde tal dat lidwoord een van zich af. Hiermee heeft tal een voorsprong op telwoorden als een heleboel en een paar, die de komende decennia naar all...

Soms lees je iets wat niet echt fout lijkt, maar wat je zelf nooit zo zou opschrijven. Zulk soort twijfel wijst vaak op een taalverandering in actie. Zo ook de vraag of het nu er belang in stellen is of erin belangstellen. Of: er leiding aan geven of eraan leidinggeven. Joop van der Horst over...

Het werkwoord krijgen kreeg er een jaar of tien geleden een toepassing bij. Sindsdien kun je gerust zeggen ‘Ik krijg dat niet naar Polen gemaild’ of ‘Hoe krijg ik dat eiwit zo snel geklopt?’ Dat lijkt misschien een onbeduidende betekenisuitbreiding, maar er is méér aan ...