Esther Thole studeerde met veel plezier scheikunde en rolde daarna zonder helder plan de ‘communicatie’ in. Het schrijven beviel zo goed, dat ze alweer jaren geleden besloot als zelfstandig wetenschapsjournalist en tekstschrijver te gaan werken. Dan kun je namelijk in heel veel verschillende onderwerpen duiken en dat doet ze het liefst. Als het gaat over chemie (in alle mogelijke vormen), eten, kunst of (wetenschaps)geschiedenis heb je haar aandacht meteen te pakken.
Voor NEMO Kennislink schrijft ze vooral over ‘levende systemen’. Over hoe leven werkt, over de chemische reacties en processen in alles wat leeft – van oerbacterie tot moderne mens – en hoe we dat als inspiratiebron kunnen gebruiken voor bijvoorbeeld nieuwe materialen, geneesmiddelen en productieprocessen. In 2018 verscheen haar boek ‘Makers van leven: hoe wetenschappers leven bouwen in het lab’ bij Maven Publishing.
Waar komen we vandaan en zijn we alleen in het heelal? Het zijn de misschien wel grootste vragen in de wetenschap, maar ze stellen is een stuk gemakkelijker dan ze beantwoorden. Binnen het thema ‘Oorsprong van Leven’ benaderen we de vragen en het onderzoek vanuit drie verhaallijnen...
Om onze hersenen zo goed mogelijk te imiteren moet je vergelijkbare bouwstenen gebruiken. Yoeri van de Burgt probeert met organische materialen een efficiënte, energiezuinige en goedkope computerchip te maken
Er is niet veel nodig om kleine, robuuste druppeltjes te laten ontstaan die zelfstandig kunnen groeien, zo laten Nijmeegse onderzoekers zien. Misschien begon het leven dan toch in zo’n klein druppeltje?
Toegankelijke en heldere instructies helpen echt om mensen veiliger te laten werken met gevaarlijke stoffen, zegt arbeidshygiënist Leo van der Biessen.
Iedereen wil veilig werken. Zeker als je dagelijks in aanraking komt met gevaarlijke stoffen. Maar wat is ‘veilig’? De Gezondheidsraad probeert daar een getal aan te hangen: de gezondheidskundige advieswaarde.
In een cel is het veel duw- en trekwerk. Zwitsers onderzoek geïnspireerd op de kleurverandering in garnalen helpt om een kijkje binnen in de cel te nemen.
Materialen die de natuurlijke omgeving van levende cellen nabootsen zijn interessant voor medische toepassingen. Chemici uit Nijmegen zetten een nieuwe stap in het aanbrengen van biologische eigenschappen in deze materialen.
Van een chaotische verzameling moleculen naar een goed georganiseerd geheel dat zichzelf kan vermenigvuldigen. Zo is leven op aarde waarschijnlijk ontstaan. Chemicus Evan Spruijt probeert dat proces na te bootsen met druppeltjes.
Eiwitten zijn onmisbaar voor een levende cel, maar ze zijn alleen nuttig als ze op de juiste manier zijn gevouwen. Die complexe vorm is door evolutie ontstaan. Maar het kan ook anders. Eenvoudige bouwstenen kunnen spontaan complexe, gevouwen moleculen vormen.
Nederland wil in 2025 vooroplopen met proefdiervrije methoden. Organ-on-a-chip-technologie wordt gezien als een belangrijke vervanger van dierproeven. Maar volgens onderzoekers kan het nog tientallen jaren duren voordat die technologie ver genoeg is ontwikkeld.
In het tandsteen van een Duitse vrouw die leefde in de elfde eeuw is het kostbare pigment ultramarijn teruggevonden. Hoe kwam dat daar terecht?
In boeken en films wemelt het van de aliens, maar bewijs voor echt buitenaards leven is er nog niet. Toch wordt er druk naar gezocht. Maar waar zoek je dan precies naar? En op welke plekken binnen én buiten ons zonnestelsel?
Wie naar een betere versie van zichzelf streeft, kan van alles doen. Peter Joosten maakt je wegwijs in de wereld van biohacking – het actief ingrijpen in jezelf om je prestaties op te krikken. Van diëten en ijsbaden tot stamcelinjecties en chips in je hersenen.
Vragenboeken zijn populair om kinderen van alles te vertellen over de wereld om ons heen. ‘Waarom voel ik niet dat de aarde draait?’ past goed in dat genre. Maar de vragen komen soms wat geforceerd over.
In het prachtig vormgegeven kinderboek ‘Een wereld vol ontdekkingen’ leer je van alles over fantastische uitvindingen die je (bijna) overal om je heen tegenkomt.
6 oktober vertonen we in de Science Filmclub de film ‘Ozone Hole: How We Saved The Planet’. In 2018 recenseerden we de film voor het InScience filmfestival.
Zijn de piepkleine patronen in miljarden jaren oud gesteente op Groenland wel of niet het resultaat van heel vroeg leven? Ja, zeiden onderzoekers in 2016. Nee, zeggen onderzoekers nu.
Waar zouden we zijn zonder gist? Nergens, betoogt microbioloog Nicholas Money. Hij schreef een geestig boek over onze langdurige relatie met deze oeroude eencelligen.
Roxanne Kieltyka van de Universiteit Leiden hoort bij de ‘Talented Twelve’, de twaalf meest veelbelovende chemici wereldwijd. NEMO Kennislink sprak haar over vierkante moleculen en het kweken van stamcellen.
Bewegen kan op allerlei manieren. In Nature Chemistry laten chemici zien dat vorming van een intern gasbelletje al genoeg is om microcapsules netjes te laten opstijgen. Ze zien mogelijkheden voor transport op heel kleine schaal.
Een slimme combinatie van flexibele elektronica en zelfherstellende materialen betekent weer een stapje richting een kunstmatige ‘huid’ voor draagbare medische sensoren of protheses.
Nijmeegse chemici wilden bestuderen hoe een eiwit een bacterie tijdens de celdeling kan afknijpen zodat twee nieuwe cellen ontstaan. Maar de resultaten leveren aanknopingspunten om te begrijpen hoe ooit het allereerste leven kan zijn ontstaan.
Zowel de chemische industrie als de natuur kunnen niet zonder katalysatoren. Groningse chemici ontwikkelden een nieuwe manier om natuurlijke katalysatoren te ontwerpen met niet-natuurlijke bouwstenen.
Een groeiende stad kan met relatief minder infrastructuur toe, net zoals een olifant naar verhouding minder energie nodig heeft dan een muis. En de sterftecurves van beurgenoteerde bedrijven lijken sprekend op die van mensen. Met ‘Schaal’ zet Geoffrey West je gevoel voor verhouding...
Marileen Dogterom kijkt met de blik van een natuurkundige naar het krachtenspel in levende cellen. Ze krijgt de Spinozapremie voor haar onderzoek naar de krachten die het geraamte van de cel uitoefent.
Ilja Voets krijgt de KNCV Gouden Medaille 2019 voor haar creatieve materialenonderzoek. NEMO Kennislink dook eerder in het werk van Voets.
Drie hedendaagse Nobelprijswinnaars en een 19e-eeuwse Groningse wetenschapper zijn in ‘ECHT nano’ de belangrijkste gesprekspartners van wetenschapsjournalist Martijn van Calmthout.
Biomoleculair wetenschapper Joost Snijder is een van de winnaars van de Heineken Young Scientists Awards 2018. Hij gebruikt geavanceerde technieken om virussen beter te begrijpen.
Weefsels en organen bestaan uit grote aantallen cellen die onderling samenwerken en verbonden zijn. Dankzij zout en een laserstraal lukt het Britse onderzoekers om ook kunstmatige cellen aan elkaar te plakken. Weefsel is het nog lang niet, maar een eerste stap is gezet.
Om ook de allerkleinste onzuiverheden uit water te verwijderen, heb je membranen nodig met extreem kleine gaatjes. Jody Lugger promoveerde aan de TU Eindhoven op een manier om membranen zichzelf te laten vormen. Inclusief de piepkleine gaatjes.
De ontdekking van het Higgs-deeltje enkele jaren geleden was wereldnieuws. Maar waarom eigenlijk? In zijn boek ‘De melodie van de natuur’ neemt Ivo van Vulpen je aan de hand in de zoektocht naar dit illustere deeltje.
Schuim lijkt vaak een bijkomstigheid – soms gewenst, soms niet. Voor hoogleraar Jan Vermant is schuim een fascinerend fenomeen waarvan hij de fundamenten wil doorgronden. “Schuim is moeilijk omdat er zoveel verschillende factoren een rol spelen.”
Cholesterol is een goede bouwsteen. Het vormt van nature nanodeeltjes om ladingen te vervoeren. Chemicus Willem Mulder wil die deeltjes gebruiken om het afweersysteem te stimuleren of juist te remmen.
