Binnenkort is hij online: de digitale zebravis, een Google Earth-achtige applet die kan helpen bij het vergemakkelijken van wetenschappelijk onderzoek en onderwijs. Onderzoekers van het Europees Moleculair Biologie Laboratorium (EMBL) ontwikkelden de digivis, die afgelopen week gepresenteerd w...

Medicijnmisbruik in het verkeer vormt een steeds groter probleem. Benzodiazepinen uit slaap- en kalmeringsmiddelen zijn boosdoener nummer één. Door hun slaapverwekkende en spierverslappende uitwerking beïnvloeden deze medicijnen de rijvaardigheid. Met een speekseltest kan de concentratie benzo...

Ruim 1700 experts uit 130 landen hebben er vijf jaar keihard aan gewerkt; de Global Mammal Assessment. Dit is een grootschalig onderzoek waarbij van alle 5487 zoogdiersoorten de taxonomie, verspreiding, leefgebieden, populatietrends, gevaren en beschermingsmaatregelen werden gemonitord. De con...

De Nobelprijs voor de Geneeskunde wordt dit jaar verdeeld over twee onafhankelijke ontdekkingen. De helft van de prijs gaat naar de Duitser Harald zur Hausen voor het identificeren van het Humaan Papilloma Virus (HPV) bij baarmoederhalskanker. De Fransen Françoise Barré-Sinoussi en Luc Montagn...

Schuimcicaden hebben een ingenieus springsysteem, wat opgebouwd is uit boogachtige structuren. Door de afwisseling van hard en flexibel materiaal kunnen deze insecten niet alleen extreem snel springen, maar ook heel erg krachtig. Zoölogen van de universiteit van Cambridge ontdekten dit springs...

Op 4 oktober is het dierendag, de dag om jouw hond, kat, vogel of konijn eens lekker te verwennen. Maar hebben ze dat eigenlijk wel verdiend? Bijna de helft van de Nederlandse baasjes heeft één of meerdere problemen met zijn of haar huisdier, maar misschien komt daar met genetische verbetering...

Paleontologen uit Argentinië vonden in 1996 het skelet van een 10 meter lange, vleesetende dinosaurus langs de oever van de Colorado rivier. Zij ontdekten dat het ademhalingssysteem van het dier erg veel weg had van dat van moderne vogels. Een nieuwe aanwijzing dat vogels inderdaad afstammen v...

Onderzoekers van de universiteit Twente en het Radboud ziekenhuis gaan hun krachten bundelen om de kwaliteit en levensduur van prothesen te verbeteren. Afgelopen donderdag trad werktuigbouwkundige Nico Verdonschot aan als hoogleraar Implantaat Biomechanica. Zijn jarenlange praktijkervaring met...

Papierwespen kunnen elkaar herkennen aan het gezicht en herinneren zich dat nog minimaal een week na de eerste ontmoeting. Deze conclusie publiceren ecologen van de universiteit van Michigan binnenkort in Current Biology. De wespen gebruiken eerder opgedane kennis in sociale interacties, iets ...

Een aantal variaties in de genen die coderen voor het hormoon ghreline en de ghreline-receptor stimuleren het beloningsysteem in de hersenen. De genvariaties zijn al aangetroffen bij patiënten met verschillende verslavingen, waaronder overeten en alcoholmisbruik. Wie een genetische verandering...

Muizen met een verzwakt immuunsysteem die opgroeien in een bacterievrije omgeving ontwikkelen een ernstige vorm van diabetes type 1. Een cocktail met nuttige darmbacteriën zorgt ervoor dat het aantal muizen met deze vorm van suikerziekte afneemt. Volgens onderzoekers van de universiteit van Ch...

Genetisch gemodificeerde katoenplanten kunnen het insecticide Bt produceren. Hiermee verdrijft de plant de schadelijke ‘boll’rups. Bijkomend voordeel: niet alleen de Bt producerende katoenplant, maar ook buurtplanten hebben geen last meer van rupsenplagen. Deze nieuwe manier van insectenbestri...

Sommige rifvisssoorten die in de diepzee leven kunnen rood oplichten. En terwijl de meeste diepzeevissen de kleur rood niet waarnemen, doen deze rifvissen dat wel. Een uitgesproken mogelijkheid voor het voeren van privégesprekken dus. Onderzoekers van de universiteit van Tübingen in Duitsland ...

Met behulp van een bloedtest kan longkanker ontdekt worden nog voordat er symptomen van de ziekte aanwezig zijn. In sommige gevallen betekent dit dat de diagnose een jaar naar voren schuift. Detectie in zo’n vroeg stadium maakt de kans op genezing vele malen groter. De bloedtest voor longkanke...

Sommige roofdiersoorten helpen elkaar om te overleven, zelfs wanneer zij van dezelfde prooi leven. Sterker nog, een roofdiersoort kan uitsterven als zijn ‘concurrent’ er niet is om hem te helpen. Deze vreemde ontdekking werd gedaan door ecologen van de universiteit van Amsterdam en verscheen a...

De gistsoort waarmee tegenwoordig pils wordt gebrouwen, is ontstaan door een kruising van twee andere gisten. Wetenschappers van de universiteit van Stanford hebben de genetica van pilsgist opgehelderd. Zij komen tot de conclusie dat één kruisingsgebeurtenis niet voldoende is om de diversiteit...

Bacteriën doden met een antibioticumkuurtje is niet genoeg om helemaal beter te worden. Ook bacterie signaalmolecuul LPS moet uit het lichaam worden verwijderd, voordat het afweersysteem weer helemaal op gang komt. Tenminste zo werkt het bij muizen, ontdekten onderzoekers van het Amerikaanse U...

De hersenen van onze vroege voorloper, de Neanderthaler, ontwikkelen zich ongeveer op dezelfde manier als onze eigen hersenen. Deze conclusie konden fysisch antropologen trekken na het bestuderen van drie Neanderthaler kinderskeletten. Het onderzoek geeft nieuwe aanwijzingen voor de evolutie v...

Het Sahara-forest project biedt een nieuwe methode om op een duurzame manier drinkwater, voedsel en energie te produceren in woestijnachtige kustgebieden. Met behulp van zeewater en zonlicht kunnen in deze gebieden het hele jaar door gewassen worden verbouwd. Uiteindelijk moet het zelfs mogeli...

Lichaamscellen van sommige mensen brengen Apobec 3 tot expressie, een gen dat neutraliserende antistoffen tegen retrovirussen produceert. Deze mensen zijn niet gevoelig voor een infectie met het HIV virus, ook al komen zij daar meerdere malen mee in aanmerking. Tot die conclusie komen onderzoe...

Als wolven de keuze hebben, eten zij liever zalm dan dat zij jagen op herten. Deze ontdekking, gedaan door Chris Darimont van de universiteit van Victoria, heeft een aantal ingrijpende ecologische gevolgen. Vanaf vandaag is het verhaal van de zalmetende wolven te lezen in vakblad BMC Ecology.

Warmbloedige planteneters kunnen hun lichaamstemperatuur kosteloos op peil houden door plantendelen te eten die een grote hoeveelheid koolstof bevatten. De vegetariërs zijn in staat om de overtollige koolstof in hun lichaam om te zetten in energie. Die conclusie publiceerden ecologen van het N...

Wetenschappers van het Oregon Hearing Research Center hebben een gentherapie ontwikkeld die ingezet kan worden voor de behandeling van doofheid en ziekten van het binnenoor. De behandeling is erop gericht om beschadigde haarcellen in het binnenoor te vervangen en werkt al uitstekend bij muizen...

Scheikundigen van de universiteit van Warwick bewezen dat de al 100 jaar geldende Overton’s rule onjuist is. Deze regel, die stelt dat moleculen die goed oplossen in vet snel in de cel worden opgenomen, is een veelgebruikt hulpmiddel bij medicijnonderzoek. De ontdekking heeft dan ook grote gev...

Kapucijnaapjes vinden het fijn om met elkaar te delen. Tot die conclusie komen onderzoekers van het Amerikaanse Yerkes Primate Research Center. De aapjes krijgen een gevoel van tevredenheid als zij iets hebben weggegeven. Inlevingsvermogen lijkt dan ook ten grondslag te liggen aan het deelgedr...

Ook grote zoogdieren als herten en vee kunnen de magnetische velden van de aarde waarnemen. Wanneer zij grazen of rusten stellen zij zich evenwijdig aan een magnetische lijn op. Tot die conclusie komen Duitse biologen deze week in vakblad PNAS. Een verassende ontdekking, omdat dit gedrag nooit...

Muizen hebben twee receptoren op hun tong waarmee zij de smaak van calcium kunnen onderscheiden. Naast zuur, zout, bitter, zoet en umami kan nu ook calcium aan het rijtje basissmaken worden toegevoegd, is de conclusie van chemicus Michael Tordoff. Hij presenteerde zijn ontdekking gisteren tijd...

De genetische basis van de zeldzame hersenaandoening Volendamse ziekte is bekend. Na tien jaar speuren hebben onderzoekers van het AMC mutaties gevonden in drie genen, die onderdeel zijn van een groot enzymcomplex. Deze week publiceren zij hun resultaten in vakblad Nature Genetics.

Straling die vrijkomt bij het maken van röntgenfoto’s is niet onschadelijk en kan bij patiënten kanker veroorzaken. Zelfs een loden afscherming helpt ons niet tegen de desastreuze gevolgen van het ‘bystander’ effect dat door straling wordt veroorzaakt. Deze conclusie is te lezen in een online ...

Vogelsoorten met relatief grote hersenen kunnen zich sneller aanpassen wanneer zij daarvoor de kans krijgen. De evolutie van deze dieren is hierdoor versneld ten opzichte van vogels met kleinere hersenen. Deze ontdekking deed ecoloog Daniel Sol samen met zijn collega, evolutionair bioloog, Tr...