De Nobelprijs voor de Natuurkunde gaat dit jaar naar drie astronomen die bewezen dat ons heelal versneld uitdijt. De baanbrekende vondst werd gedaan door de afstand van verre supernova’s te bepalen. Het Nobel-comité vond dat ze daarmee een grotendeels onbekend deel van het universum bloo...
Loodatomen blijken te kunnen goochelen. Onderzoekers van de Universiteit Twente zagen een dun laagje lood op een nikkeloppervlak plots van vorm veranderen – zelfs toen de temperatuur nog te laag was om het lood te doen smelten.
Supergeleiders geleiden stroom zonder weerstand, omdat elektronen paren met elkaar vormen. Promovendus Marijn Versteegh heeft voor het eerst in halfgeleiders vergelijkbare paren gevonden, maar dan van elektronen en hun denkbeeldige tegenpool, zogeheten gaten. Deze opzienbarende ontdekking kan ...
De natuurkundige wereld staat op zijn kop: wetenschappers van deeltjesinstituut CERN menen deeltjes te hebben gemeten die sneller reizen dan het licht. Als dat klopt, kan het een aardverschuiving in de natuurkunde betekenen. Maar veel wetenschappers blijven sceptisch.
Koolstofnanobuisjes kunnen schadelijk zijn voor cellen, maar het was tot nu toe onduidelijk hoe precies. Uit Amerikaans onderzoek blijkt nu dat een cel zich verslikt in de lengte van deze moleculen als hij ze wil opnemen. Deze kennis kan helpen om medicijntransport door koolstofnanobuisjes vei...
Voor de derde keer heeft een experiment aanwijzingen gevonden voor deeltjes die de mysterieuze donkere materie zouden vormen, het onzichtbare spul waarmee het overgrote deel van ons heelal is gevuld. Mysterie opgelost, zou je denken. Nee hoor, integendeel.
Het klinkt al grappig: een nanomótor van een nanométer. Amerikaanse chemici hebben een elektrische motor gemaakt die bestaat uit één enkel molecuul, met een grootte van één nanometer. Het is officieel de kleinste elektromotor ooit. Maar het is niet alleen bijzonder: volgens de onderzoekers hee...
Of straling uit de ruimte invloed heeft op de wolken op aarde, is al jaren punt van discussie. Een groot internationaal experiment dat in een lab het ontstaan van wolken nabootst, moet duidelijkheid geven. De eerste resultaten zijn inmiddels bekend. Zit de kosmos achter de knoppen van ons klim...
De oplader voor je mobiele telefoon kun je thuis laten met de schoen die twee Amerikaanse onderzoekers willen maken. Zij hebben een technologie ontwikkeld waarmee je door alleen maar een stukje te gaan lopen je telefoon of mp3-speler van stroom kunt voorzien.
In de zomer van 1945 eindigde de Tweede Wereldoorlog met atoombommen op de Japanse steden Hiroshima en Nagasaki. Het was echter een Duitse wetenschapper die in eerste instantie kernsplijting had ontdekt. Waarom eindigde de oorlog dan niet met een atoombom op Londen? Ofwel: waarom lukte het de ...
Koffievlekken zijn meestal vervelend, maar heb je je wel eens afgevraagd hoe die donkere kringen op de tafel eigenlijk ontstaan? Binnenin zo’n vlek gebeurt meer dan je denkt. Het blijkt bijvoorbeeld een chaos van jewelste te zijn, zo zagen onderzoekers van de Universiteit Twente.
De spaghettivormige slierten die bepaalde bacteriën vormen, blijken volgens Amerikaans onderzoek net zo goed stroom te geleiden als metaal. Het is voor het eerst dat men zulke geleiding in een biologisch systeem ziet. Nieuwe vormen van elektronica behoren daarmee ineens tot de mogelijkheden.
De meeste onzichtbaarheidsmantels zijn bedoeld om voorwerpen te verbergen. Maar Amerikaanse onderzoekers hebben er één gemaakt waarmee je gebeurtenissen aan het oog kunt onttrekken. Is de ultieme bankoverval nu te plegen?
Koolstofnanobuisjes zijn gedroomde hoogspanningskabels dankzij hun goede geleiding en lichte gewicht. Problemen bij de massaproductie van de buisjes blokkeren nu nog de weg naar deze eeuwige roem, maar twee doorbraken in korte tijd doen vermoeden dat het elektriciteitsnet van de toekomst nog m...
Opwinding deze week tijdens een internationale natuurkundeconferentie in Grenoble: is er een glimp van het illustere Higgs-deeltje gezien? In metingen van de LHC-deeltjesversneller is een opvallend signaal gevonden, wat mogelijk wijst op het bestaan van het deeltje. Het moment van de waarheid ...
Het DNA in onze cellen heeft het maar zwaar. Voortdurend ontstaan er breuken in DNA-strengen. Gelukkig beschikt ons lichaam over slimme ‘biologische machines’ die deze breuken repareren. Moleculair biologe Claire Wyman kreeg onlangs een subsidie om te ontrafelen hoe deze machines h...
Ongeveer de helft van alle warmte die de aarde uitstraalt, wordt veroorzaakt door radioactief verval in het binnenste van onze planeet. Dat berekende een internationaal team op basis van metingen met een ondergrondse neutrinodetector in Japan. Zo wordt steeds duidelijker hoe de kachel binnenin...
Magnetische nanodeeltjes zijn geschikter dan radioactieve deeltjes om uitzaaiingen van borstkanker te vinden. Onderzoekers van onder meer de Universiteit Twente gaan met 1,4 miljoen euro subsidie zo’n ‘magnetische speurtocht’ met een modern koelsysteem ontwikkelen.
Computerchips kunnen vele malen zuiniger met hun energie omgaan. Tenminste, als je in plaats van elektronen – zoals in de huidige computerchips – gebruik zou maken van piepkleine nanomagneetjes. Volgens Amerikaanse onderzoekers zou zo’n ‘magnetische PC’ een miljoe...
Snel, schoon en eenvoudig nanodeeltjes maken. Dat lukte Leidse chemici per ongeluk toen ze aan het knutselen waren aan de naald van hun tastmicroscoop. Nanodeeltjes zijn in tal van toepassingen te gebruiken, maar de productie is lastig en vervuilend.
Het bestrijden van tumoren in het lichaam met nanodeeltjes krijgt trekjes van legertactieken, als we onderzoek van MIT moeten geloven. Een nieuwe methode, waarbij twee typen nanodeeltjes in teamverband tumoren opsporen en vernietigen lijkt veelbelovend.
Hoe het transport van stoffen door piepkleine openingen in de celkern precies werkt, is moeilijk te bestuderen. Onderzoekers van de TU Delft hebben daarom, in samenwerking met de Universiteit van Basel, een kunstmatig nanogaatje gemaakt dat het gedrag van deze celkerngaatjes imiteert. Hiermee ...
Dat je berekeningen kunt maken met DNA, weten we al bijna twintig jaar. Maar de revolutionaire computer die je ervan zou kunnen bouwen, bleef uit. Twee Amerikaanse wetenschappers hebben nu de beste ‘DNA-computer’ tot nu toe gemaakt met een veelbelovend ontwerp.
Het lijkt wel magie. Wetenschappers hebben een materiaal gemaakt waarvan je de stevigheid ten alle tijde kunt veranderen. Van zacht en buigzaam transformeert het binnen enkele seconden naar hard en stijf. En ook weer terug als het moet. Toekomstige zelfhelende materialen komen hiermee weer een...
De nieuwe generatie computers waarover we in de toekomst mogelijk kunnen beschikken, hebben we wellicht voor een deel te danken aan het werk van Anton Akhmerov. De talentvolle theoretisch natuurkundige heeft in maar liefst twee onderwerpen binnen de nano-elektronica belangrijke doorbraken geda...
Een hartaanval zorgt voor afsterving van een gedeelte van het hart. Een nieuw nanomateriaal op basis van koolstofnanobuisjes kan natuurlijk weefsel nabootsen en nieuwe hartcellen laten aanmaken. De eerste resultaten in het lab bieden perspectief.
We moesten er bijna 40 jaar op wachten, maar in 2008 was er eindelijk een werkend exemplaar van de memristor, een weerstand met geheugen. Triomfantelijk onthaald als het element dat een computerrevolutie zou ontketenen. Maar eer het zover is, moet eerst de werking ervan begrepen worden…
Terroristen krijgen het lastig. Wetenschappers van het Massuchetts Institute of Technology (MIT) hebben een sensor ontworpen die slechts enkele moleculen van explosieve stoffen als TNT kan detecteren. Ze beschrijven de sensor, die bestaat uit koolstofnanobuisjes, deze week in het tijdschrift P...
Onderzoekers van MIT hebben een veelbelovende techniek ontwikkeld om medicijnen in tumorcellen te kunnen bezorgen. Ze maken gebruik van nanodeeltjes die met behulp van een afneembare ‘mantel’ een tumor in het lichaam weten op te sporen. Deze medicijnkoeriers zijn inmiddels succesvo...
Wetenschappers van MIT hebben het rendement van op kleurstof gebaseerde zonnecellen met eenderde verhoogd. Ze maakten daarbij gebruik van een op het oog opmerkelijke combinatie: een genetisch gemodificeerd virus met koolstofnanobuisjes. Ze beschrijven hun nieuwe zonnecel deze week in het blad ...