Kennis over DNA is steeds belangrijker in de biologie. Niet alleen helpt het om ziektes beter te begrijpen, maar ook levert het spannende inzichten op over de evolutie van de oermens. Twee VU-biologen schreven er een boek over. NEMO Kennislink sprak auteur Nico van Straalen.
De Utrechtse hoogleraar in de paleontologie Jelle Reumer breekt een lans voor de vele fossielen in het stadse milieu, die door de meesten van ons niet eens worden opgemerkt. ‘Kijk waar je loopt’ is zijn advies en tevens de titel van zijn nieuwe boek over fossielen in natuursteen in...
Al vanaf het begin dat Homo sapiens over de aardbol doolt – 200.000 jaar geleden – heeft hij te maken gehad met een veranderende zeespiegelstijging. Volgens emeritus hoogleraar geologie Salomon Kroonenberg van de TU Delft is er daarom weinig nieuws onder de zon en kunnen we nu zelfs b...
Voor haar onderzoek naar de oude rivierloop van de Overijsselse Vecht ontving Cindy Quik vorige maand de Hissink-prijs. Ze kreeg een geldbedrag en een oorkonde voor haar degelijk uitgevoerde masterthesis naar de grootste van de kleine Nederlandse rivieren.
Voor prehistorische kustbewoners was een verandering van de zeespiegel heel gewoon. Op de Orkney Eilanden bouwden de steentijdmensen zelfs hun heiligdommen langs meren en zeeën met dynamische kustlijnen.
Deze maand stemt de Verenigde Naties over een wereldwijd totaalverbod op kernwapens. In aanloop daarnaartoe organiseerde de Nederlandse afdeling van International Physicians for the Prevention of Nuclear War (IPPNW) een bijeenkomst. Het thema lijkt burgers niet echt bezig te houden. D...
Museum Hofland kijkt in de toekomst. Met de tentoonstelling ‘Energie – waar gaat dat heen?’ zetten de enthousiaste vrijwilligers van dit geologisch museum in Laren alle energievormen op een rij. Zelfs de energievormen waar we tegenwoordig liever niet aan willen denken, zoals ...
Hoe snel verandert de stad! Dat is de indruk die de Bosatlas van Amsterdam achterlaat. Als een rivier met stromend water, zijn steeds andere bevolkingsgroepen dominant aanwezig. Wie de atlas goed bekijkt, ziet achter de vele statische kaartjes een dynamische stad.
Een mens staat bol van de vooroordelen. Waarom zou dat voor leerkrachten, die een oordeel moeten vellen over een haalbare schoolkeuze van een leerling, anders zijn? Het is daarom goed dat de Citotoets, een redelijk objectief meetinstrument van schoolprestaties, mogelijk weer in ere wordt herst...
Een aantal grafheuvels in Noord-Brabant krijgt een opknapbeurt, en de paalkransen worden vernieuwd. Dit zijn cirkels van houten palen die prehistorische mensen vaak om de heuvels plaatsten. Maar eerst bestuderen archeologen het bodemarchief, om die oeroude bodems tijdens de restauratie zoveel ...
Landbouwcrises zijn een mogelijke oorzaak voor migratiestromen. Maar hoe ingewikkeld de relatie tussen landbouw en migratie is, bleek opnieuw tijdens een van de vijf voedseldebatten in de Rode Hoed, georganiseerd door het Centrum voor Landbouw en Milieu.
2015 was het Jaar van de Bodem. Ter afsluiting sprak Kennislink met filosoof Jan-Hendrik Bakker over de emotionele band die de mens heeft met de grond onder zijn voeten.
Er ligt een deken van gif over het Nederlandse boerenland, zo schetst Frank Berendse van de WUR een allesbehalve romantisch beeld van het hedendaagse agrarische landschap. Deels is dat te danken aan een groep insectendoders, die de EU in de ban gaat doen. Het bedrijfsleven moet nu een list gaa...
Een vuurtje stoken leerde hij bij de padvinderij, maar zijn open haard heeft al in geen 25 jaar meer gebrand. Socioloog Joop Goudsblom heeft ontzag voor vuur en schreef er een boek over: Vuur en beschaving, inmiddels een in acht talen verschenen klassieker. Kennislink interviewde hem ...
‘Noordzeelanden’ Nederland, Duitsland, België, Luxemburg, Frankrijk, Denemarken, Ierland, Zweden en Noorwegen tekenen vandaag een samenwerkingsovereenkomst voor de planning en aanleg van grote windmolenparken op zee. Kennislink sprak vorig jaar met Chris Westra, voorheen werkzaam b...
Minder CO2 de lucht inpompen is noodzakelijk, maar met al ons gereken aan dit broeikasgas moeten we ook niet doorslaan. Alle producten en milieuschadelijke activiteiten krijgen tegenwoordig een CO2-etiket. Maar dat is nogal beperkt. Straks hebben we een ‘groene̵...
De Franse president Hollande noemde klimaatverandering deze week één van de grootste bedreigingen van onze tijd. Maar ook ons eigen KNMI spreekt zich uit in fellere bewoordingen dan voorheen. In de week van de klimaattop in Parijs, COP21, probeert Kennislink nuchter te blijven en zet een selec...
Door het bodemleven optimaal te benutten, kan de fruitteelt een stuk milieuvriendelijker. Bodemorganismen breken organische stof af en maken zo meststoffen vrij. Ze zorgen bovendien voor een natuurlijke afbraak van schimmels die wij liever niet op ons fruit zien. Kennislink kreeg een lesjes bo...
Het zou zo mooi zijn. Zonnig Zuid-Europa voorziet de rest van Europa van zonnestroom en in winderige kustgebieden in Noordwest-Europa produceren we kilowatts met windturbines. Als de wind stil valt, halen we waterkracht uit Scandinavië. Voorwaarde is dan wel dat Europa op energiegebied meer mo...
In bodems vind je talloze verhalen. Ze vertellen over vulkaanuitbarstingen, dijkversterkingen en klimaatinvloeden, maar ook van inventieve boeren. Bij het Bodemmuseum zijn ze allemaal te vinden: zowel de technobodems van ondernemend Nederland als de felgekleurde tropische bodems uit de regenwo...
Aardgas staat – na steenkool – wereldwijd niet meer op de tweede plaats als belangrijkste brandstof voor stroomproductie. Dit jaar wordt voor het eerst meer elektriciteit uit hernieuwbare bronnen, zoals zon en wind, dan uit aardgas geproduceerd. In ons land blijft aardgas echter be...
De wereld wil koste wat het kost onder de twee graden temperatuurstijging blijven. Dat zal ook de inzet zijn van de klimaatconferentie in Parijs 2015, die eind november van start gaat. Ook Nederland wil graag toewerken naar een ‘duurzaam Nederland’.
Het budget voor ontwikkelingsgeld is gegroeid en de online en mobiele bereikbaarheid – belangrijk voor het versterken van de economie – zijn fors toegenomen. Maar millenniumdoel 8 beoogt ook eerlijke handel in een niet zo eerlijke wereld, waar belastingontwijking gemeengoed is.
Ondanks de behoefte om minder fossiele brandstoffen te gebruiken, is het steenkoolgebruik voorlopig niet van de baan. Sterker nog, 2015 zou wel eens een recordjaar in de Nederlandse steenkoolconsumptie kunnen worden. Aan alternatieven voor steenkool uit niet recyclebare afvalstromen wordt gewe...
Onze blik reikt meestal niet verder dan het aardoppervlak: de bebouwing, de zichtbare begroeiing en de watervlaktes. Maar verscholen onder het oppervlak ligt de bodem, zwaar of licht, jong of oud, dood of vruchtbaar. Met een beetje hulp liggen de verhalen voor het oprapen, laten twee nieuwe bo...
De uitstoot van stikstofoxiden aan de Amerikaanse westkust is door allerlei milieumaatregelen sterk verminderd. Omdat ozon een chemisch product is van stikstofoxiden, was de verwachting dat ook de ozonconcentraties daar zouden afnemen, maar dat is niet het geval. Dat komt door het transport va...
Het organisch stofgehalte van de bodems waarop bloembollen worden geteeld, is in de laatste jaren drastisch gedaald en het bodemleven is minimaal. Oorzaak hiervan is het gebruik van chemische gewasbeschermingsmiddelen en kunstmest. Een groep Noord-Hollandse bloembollentelers wil hier verbeteri...
Voor veel dieren schuift de noordgrens van hun territorium als gevolg van klimaatverandering verder op naar het noorden, omdat het daar koeler is. Voor hommels is dat nauwelijks het geval, schrijven Canadese onderzoekers in Science. Ze nemen die trend zowel bij hommels in Europa als i...
Op eilanden ligt het gevaar van bodemerosie op de loer. Door regenval, vooral in steile delen, spoelt de bodem er gemakkelijk weg, direct de zee in. Maar op het Ierse eiland Skellig Michael is dit geen onomkeerbaar proces. Dankzij de weelderige plantengroei vernieuwt de bodem zich voortdurend....
We zijn ongelofelijk afhankelijk van dat dunne laagje om onze aarde, de bodem: niet alleen voor ons voedsel maar in toenemende mate ook voor onze brandstof. De bodem geeft veel maar krijgt veel te weinig terug, vindt bodemonderzoeker Jan Willem van Groenigen van de Wageningen Universiteit. Hij...