De watersnoodramp van 1916 trof grote delen van ons land, vooral de gebieden langs de kusten van de toenmalige Zuiderzee. Deze haast vergeten ramp gaf de verdere aanzet tot de uiteindelijke bouw van de Afsluitdijk. Op 25 september is het precies 81 jaar geleden dat het de dijk openging voor ve...
Hoe meer variatie in het landschap hoe hoger de diversiteit, vertellen veel biologen ons. Als het aantal plekjes voor organismen om in te leven sterk toeneemt, kan dit echter tot zeer verrassende resultaten leiden. Dit heeft gevolgen voor natuurbeleid.
Micro-organismen komen op onmogelijk gedachte plaatsen op aarde voor, waaronder in gesteente op 3 km diepte. Is dit een tweede biosfeer? Wat is de biodiversiteit van deze micro-organismen? Geomicrobiologie is een vakgebied in opkomst.
De positie van continenten en oceanen verandert elke dag een beetje. Dat geldt ook voor veel oceanische en continentale aardplaten. Eén zo’n oceanische aardplaat is de steeds kleiner wordende Nazcaplaat bij Zuid-Amerika. Dat gaat met horten en stoten.
De natuur geeft en neemt. Van dat laatste houden we helemaal niet wat betreft natuurrampen. Tussen 2000 en 2009 kwamen wereldwijd ruim 78.000 mensen per jaar om door deze rampen. Rampjaar 2010, waarin bijna 300.000 mensen de dood vonden, is niet meegerekend. Wat zijn de dodelijkste natuurrampe...
Over een paar millimeter per jaar moeten we ons niet druk maken zou je zeggen. Maar de zeespiegelstijging lijkt zich te versnellen… Wat zijn de factoren van zeespiegelstijging? Wat kunnen we leren uit het verleden en wat kunnen we verwachten in de toekomst? Dit dossier geeft een inleiding en v...
Net voordat de Cambrische explosie van het leven begon vanaf 541 miljoen jaar geleden, was er al allerlei meercellig, raadselachtige leven te vinden. In de oceanen, riepen wetenschappers in koor. Eén wetenschapper gooit nu de kont tegen de krib. Zijn verhaal en de (heftige) reacties daarop zij...
Waar blijft het koolstofdioxide dat is uitgestoten door de mens? Ongeveer een kwart lost op in de oceaan, waardoor de oceaan verzuurt. De directe effecten op het oceaanleven zouden echter iets van de toekomst zijn. Of zijn de effecten nu al te zien?
Zonder de Nijl geen Egypte. De moderne Nijl stroomt al duizenden jaren door Egypte heen en neemt niet alleen water mee, maar ook sediment in de vorm van zand, silt en klei. Dit sediment zorgt ervoor dat de delta is ontstaan en blijft bestaan. Maar wat als de toevoer van sediment afneemt?
De Nederlandse bodem lijkt stabiel te zijn. We leven niet bij aardplaatgrenzen waar de bodem snel op en neer kan gaan. Maar, in Nederland gebruiken we onze bodem erg intensief. Promovendus Miguel Cuenca (TU Delft) laat zien dat er veel met en door water gebeurt in de Zuid-Nederlandse ...
Vorige week kwam de top van de geowetenschap bijeen tijdens een conferentie in het Amerikaanse Charlotte (North Carolina). Een hele sessie werd gewijd aan de stijging van de zeespiegel. Wat is het laatste nieuws?
Er is altijd veel nieuws te scoren op één van ’s werelds grootste geologische conferenties: de jaarlijkse bijeenkomst van de Geological Society of America. Dit jaar was deze conferentie in het Amerikaanse Charlotte (North Carolina) van 4-7 november. Kennislink was er bij om het beste nie...
Klimaatverandering is overal, zelfs op één van de koudste plaatsen ter wereld in Noord-Groenland. In hartje zomer ontdooit het noordelijkste meer nu weer, en algen groeien weer volop. Maar komt dit hernieuwde leven nu door hogere temperaturen of ook door menselijke stikstofbemesting?
In het Vroeg-Trias, 250 miljoen jaar geleden, leefden nauwelijks dieren of planten rond de evenaar. Niet op het land en niet in de oceaan. Waarom? Vijf miljoen jaar stress door enorme hitte tot meer dan 40 °C na de grootste massa-uitsterving ooit.
Door de beving van 6 april 2009 in Midden-Italië stierven 309 mensen. Deels de schuld van aardwetenschappers en een overheidsfunctionaris oordeelt de rechter nu. Wederom flinke opschudding in Italië én de wereld…
Als het klimaatakkoord niet wordt nageleefd, zou de zee harder kunnen stijgen dan onze dijken aankunnen. Wat gebeurt er als de zeespiegel vijf meter stijgt?
Klimaatverandering heeft niet één oorzaak. Misschien denken we dat alles komt door de broeikasgassen, maar dan doen we andere factoren zoals bijvoorbeeld de zon en El Niño tekort. Ook de Atlantische Oceaan speelt een zeer belangrijke rol, vooral voor Europa.
Ziektes, bleken van koralen, vernietigende stormen, vervuiling van het rif, verzuring van de oceaan en koraalafbrekende zeesterren en zee-egels: allemaal oorzaken van koraalafbraak. Maar wat zijn nu de hoofdoorzaken van de afname van de koraalbedekking van het rif? En hoe kunnen we het rif red...
De plotselinge schok van een beving doet veel mensen trillen van angst. En terecht, want jaarlijks komen gemiddeld duizenden mensen om. In de laatste jaren blijkt dat het gevaar niet direct geweken is na een zware aardbeving. Zelfs niet voor mensen die duizenden kilometers ver weg wonen…
Kennislink berichte er vorig jaar al over: het proces tegen zes Italiaanse wetenschappers en een overheidsfunctionaris. Zij zouden verkeerde informatie hebben verstrekt aan de bevolking een week voor de fatale aardbeving in l’Aquila van 6 april 2009. De aanklager eist dat alle zeven betr...
Nieuws uit de inktvissenwereld: de belemnieten, een uitgestorven groep inktvissen, blijkt 33 miljoen jaar ouder dan gedacht. Toen een onderzoeksteam op enkele onbekende belemnieten stuitte in Japan, kwam het verhaal op gang…
We zien ze steeds vaker staan in Nederland: enorme windturbines die schone energie opwekken. Is dit dé vervanger van fossiele brandstoffen? Een cruciale vraag daarbij is hoeveel windenergie we kunnen opwekken. De wetenschap heeft nu het antwoord.
We weten dat aardverschuivingen dodelijk kunnen zijn, maar hoe dodelijk wisten we tot op heden niet. Nieuw onderzoek laat zien dat aardverschuivingen zelfs meer slachtoffers veroorzaken dan bosbranden en vulkaanuitbarstingen op jaarbasis.
Een cruciale vraag is hoe snel de massa van de oceaan toeneemt. Dat helpt namelijk met het bepalen van de huidige zeespiegelstijging. Daarvoor gebruiken wetenschappers een netwerk van satellieten. Maar kan dat niet veel eenvoudiger?
Een deel van de vissen uit de oceaan wordt gevangen met sleepnetten. Juist, die slepen over de zeebodem heen. Dat is mogelijk catastrofaal voor de op de zeebodem levende organismen. Maar ook het profiel van de zeebodem zelf gaat eraan. Op grote schaal.
Bij een aardbeving wordt het ene huis compleet weggevaagd terwijl het andere probleemloos blijft staan. Als we slimmer bouwen, kan dat slachtoffers voorkomen. Welke bouwtechnieken zorgen ervoor dat gebouwen aardschokken beter kunnen weerstaan?
Menigeen heeft het wel eens gezien: hars dat langs een stam van een naaldboom naar beneden glijdt – vaak langzaam, maar soms snel. Sommige insecten komen daarbij onverhoopt in het hars terecht. Spectaculaire ontdekkingen zijn nu gedaan in versteend hars van 230 miljoen jaar oud.
Het is nog steeds zomer, maar over enkele maanden kan het flink vriezen. Ook in het verleden kwamen koude winters voor. Wetenschappers hebben nu ontdekt dat koude winters vaak samenvallen met een fenomeen van de zon. Kunnen we koude winters nu voorspellen?
Vechten tegen het rijzende water. Dat is wat de Lage Landen al eeuwenlang doen. Geologisch gezien staat onze zeespiegel echter erg laag. Op zeer lange tijdsschalen dicteert niet alleen de smelt van ijs, maar bepalen vaak hele andere processen hoe hoog de zeespiegel is. Welke dan?
Lage landen dreigen onder te lopen als de zeespiegel verder blijft stijgen. En niet alleen door het smelten van ijs. Maar waarom variëren de voorspellingen voor de zeespiegelstijging zo sterk? Hoe moeten beleidsmakers omgaan met onzekerheidsmarges? En bij welke zeespiegelstijging moeten we in ...